Viêm Niêm Mạc Dạ Dày Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Xử Lý

Viêm dạ dày, viêm niêm mạc dạ dày là những bệnh lý về đường tiêu hóa cực kỳ phổ biến. Không chỉ gây tổn thương cho niêm mạc, chúng còn khiến người bệnh gặp phải vô số triệu chứng khó chịu khác. Mặc dù bệnh có thể điều trị dứt điểm, tuy nhiên chúng ta cần biết chính xác nguyên nhân gây bệnh, đồng thời có cách chăm sóc, ăn uống và sinh hoạt hợp lý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp tới bạn đọc những thông tin quan trọng giúp bạn sớm thoát khỏi tình trạng mệt mỏi do bệnh lý này gây ra. 

Viêm niêm mạc dạ dày là như thế nào?

Bệnh viêm niêm mạc dạ dày là gì là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Trước khi đi tìm hiểu vấn đề này, chúng ta cần biết được dạ dày có cấu tạo như thế nào. Theo đó, dạ dày có 5 lớp khác nhau, lớp niêm mạc nằm ở phía trong cùng và chúng chứa các tuyến của cơ dạ dày. Niêm mạc thực hiện chức năng bảo vệ và ngăn chặn các ảnh hưởng xấu tới sức khỏe dạ dày nhờ vào lớp chất nhầy bám bên ngoài. 

Bên cạnh đó, chúng cũng hỗ trợ tiêu hóa, nội tiết nên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, cơ quan này khó tránh khỏi việc bị các tác nhân tấn công và dẫn tới thương tổn. Theo thời gian những vết nhiễm trùng, viêm nhiễm này sẽ phát triển thành bệnh viêm niêm mạc dạ dày và gây nên vô số triệu chứng khó chịu. Theo y học, bệnh lý này hiện được chia thành 2 dạng chính như sau:

• Viêm niêm mạc dạ dày cấp tính: Là tình trạng bệnh xuất hiện bất chợt với các triệu chứng nhẹ như đau bụng, ợ hơi, khó tiêu, miệng đắng và có thể điều trị khỏi. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách thì chúng có thể tiến triển thành thể mãn tính hoặc gây ra các biến chứng nguy hiểm khác. 
• Viêm niêm mạc dạ dày mãn tính: Đây là giai đoạn bệnh đã trở nặng, các vết viêm loét hình thành và gây ảnh hưởng tới các bộ phận khác trong dạ dày. Bệnh nhân lúc này sẽ đối diện với nhiều biến chứng nguy hiểm, việc điều trị và ăn uống cũng trở nên khó khăn hơn. 

Nguyên nhân gây viêm niêm mạc dạ dày hành tá tràng

Viêm niêm mạc dạ dày hành tá tràng hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị, chăm sóc cũng như ngăn ngừa bệnh tái phát. Dưới đây là những nguyên nhân gây bệnh viêm niêm mạc dạ dày phổ biến nhất.

• Ăn uống thiếu khoa học, không điều độ: Chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng, ăn uống không lành mạnh cũng là nguyên nhân làm gia tăng bệnh lý dạ dày. Đồng thời làm ảnh hưởng tới quá trình tiết dịch acid khiến niêm mạc bị bào mòn, viêm loét. 
• Vi khuẩn Hp: Theo nghiên cứu, có tới 80 – 90% người bị viêm niêm bao tử có dương tính với vi khuẩn Hp. Loại vi khuẩn này có khả năng tiết ra chất phá hủy và gây tổn thương cho niêm mạc. Vậy nên người bị nhiễm khuẩn Hp có khả năng cao bị bệnh về đường tiêu hóa, đặc biệt là viêm niêm mạc bao tử. 
• Sử dụng chất kích thích: Thuốc lá, cà phê, rượu, bia,… khi đi vào cơ thể có thể làm các mạch máu co thắt bất thường, chức năng dạ dày hoạt động không ổn định, làm dư thừa dịch vị axit dạ dày. 

• Stress, mệt mỏi kéo dài: Tinh thần mệt mỏi, áp lực kéo dài sẽ tác động tới nhu động ruột và gây rối loạn hệ tiêu hóa, tổn thương niêm mạc dạ dày. 
• Do sử dụng thuốc Tây, điều trị hóa trị, xạ trị: Những đối tượng có tiền sử dùng thuốc kháng sinh, giảm đau nhiều được các chuyên gia kết luận là có nguy cơ mắc bệnh viêm niêm mạc ở dạ dày cao hơn những trường hợp khác.

Triệu chứng bệnh viêm niêm mạc dạ dày

Viêm niêm mạc dạ dày cũng có các triệu chứng tương tự như các bệnh lý liên quan tới đường tiêu hóa khác. Vậy nên, người mắc bệnh thường chủ quan bỏ qua và không điều trị cho tới lúc bệnh phát triển thành mãn tính hoặc gây ra các biến chứng nặng hơn. 

Để có thể nhanh chóng chấm dứt tình trạng này, hạn chế bệnh chuyển biến xấu hơn, các bạn cần nắm được những dấu hiệu triệu chứng điển hình của viêm niêm mạc dạ dày như sau:

• Kể cả khi người bệnh vẫn ăn uống bình thường, không bỏ bữa, không ăn quá nhiều nhưng vẫn có cảm giác no kèm theo triệu chứng ợ hơi, chán ăn.
• Bệnh nhân sẽ bị đau bụng vào cả lúc đói và sau khi ăn tầm 1 – 2 tiếng. Nhiều trường hợp bị đau ngay sau khi ăn phải thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Người bệnh lúc này sẽ thấy đau âm ỉ, nóng rát ở thượng vị, ngay phần trên rốn và dưới phần ức.
• Thường xuyên có cảm giác buồn nôn, nôn mà không rõ lý do, cùng với đó là tình trạng ho khan. 
• Sụt cân, mệt mỏi, cơ thể suy nhược và luôn trong tình trạng mất tập trung. 
• Ngoài ra, bệnh nhân bị viêm niêm mạc ở dạ dày còn có thể bị khô môi, khát nước, đau đầu,… Nếu thấy cơ thể xuất hiện các biểu hiện trên, bệnh nhân nên tiến hành thăm khám y tế để được chẩn đoán và điều trị bệnh sớm. 

Viêm niêm mạc dạ dày có nguy hiểm không?

Ở giai đoạn đầu, viêm niêm mạc dạ dày hầu như không gây ra bất cứ triệu chứng nguy hiểm nào cho người bệnh và có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Người bệnh chỉ cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày một cách khoa học hơn để giúp củng cố lại hệ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe tổng thể tốt.

Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển qua thể mãn tính, việc điều trị lúc này sẽ khó khăn và rất khó để loại bỏ bệnh hoàn toàn. Nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể mắc phải một số biến chứng nguy hiểm như:

• Xuất huyết dạ dày: Xuất hiện khi tình trạng viêm loét dạ dày nặng, khu vực viêm nhiễm đã ăn sâu vào bên trong và lan qua các bộ phận xung quanh, gây phù nề xung huyết niêm mạc dạ dày. Lúc này, bệnh nhân cần tiếp nhận điều trị ngay để tránh làm ảnh hưởng tới tính mạng. 
• Nguy cơ bị thủng dạ dày: Tương tự như trường hợp bị xuất huyết dạ dày, thủng dạ dày là những vết viêm ăn sâu và gây thủng dạ dày. Bệnh nhân phải đến bệnh nhân ngay để được xử lý, tránh nguy cơ tử vong. 
• Ung thư dạ dày: Đây là căn bệnh có nguy cơ tử vong khá cao và thông thường khi được phát hiện, bệnh đã ở giai đoạn cuối nên rất khó điều trị. 

Cách chữa viêm niêm mạc dạ dày

Trước khi áp dụng bất cứ biện pháp điều trị nào, các bạn cần xác định rõ nguyên nhân gây bệnh để trị đúng người, đúng bệnh. Dưới đây là những biện pháp điều trị phổ biến nhất khi bị viêm niêm mạc dạ dày. 

Điều trị bằng mẹo

Các bài thuốc dân gian trị bệnh tiêu hóa được nhiều người áp dụng vì chúng cho hiệu quả tốt, an toàn và dễ thực hiện. Một số cách điều trị bệnh viêm niêm mạc dạ dày mang lại hiệu quả tốt với bệnh nhân phải kể đến như:

• Dùng bột nghệ vàng kết hợp với mật ong: Bột nghệ vàng và mật ong vốn là những nguyên liệu nổi tiếng có khả năng cải thiện các bệnh lý về dạ dày như viêm dạ dày, trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày,… Bạn pha mật ong, bột nghệ với tỷ lệ 1:2 cùng nước ấm để sử dụng vào mỗi buổi sáng. 

• Mẹo dùng nha đam: Sử dụng nước ép nha đam có thể làm giảm triệu chứng khó chịu của bệnh dạ dày. Theo các nghiên cứu, nha đam có khả năng làm nhuận tràng, trị chứng đầy bụng, chướng bụng một cách hiệu quả.
• Dùng lá ổi non: Chỉ lấy những búp lá ổi non rửa sạch và ép lấy nước và uống tuần 3 lần. Người bệnh có thể cho thêm chút muối tinh hoặc mật ong vào nước ép lá ổi để uống.

Dùng thuốc Tây

Trong trường hợp bệnh đã tiến triển tới giai đoạn mãn tính thì những mẹo điều trị trên dường như không mang lại hiệu quả. Lúc này, người bệnh sẽ cần dùng các các loại thuốc Tây điều trị như:

• Thuốc diệt vi khuẩn: Giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh, loại thuốc được kê nhiều nhất thường là Bismuth. 
• Thuốc làm giảm tiết acid: Là những loại thuốc có chứa thành phần calci hay magie hydroxit với tác dụng làm trung hòa acid dạ dày. 
• Thuốc bảo vệ niêm mạc: Bên cạnh việc điều trị, bác sĩ cũng sẽ kê thêm thuốc giúp phục hồi vùng niêm mạc như Sucralfate. 

Thuốc Tây tuy cho hiệu quả nhanh chóng nhưng việc lạm dụng thuốc hoặc tự ý dùng thuốc mà không có sự chỉ định từ bác sĩ sẽ khiến bệnh trở nặng hoặc gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, khi có dấu hiệu của bệnh, bạn nên tới bệnh viện thăm khám để được chẩn đoán, kê đơn.

Viêm niêm mạc dạ dày nên ăn gì, kiêng gì để sớm khỏi bệnh?

Phần lớn các bệnh lý về đường tiêu hóa hình thành là do thói quen ăn uống thiếu khoa học. Vậy nên, việc xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý là điều cần thiết và hết sức quan trọng mà bạn cần thực hiện để sớm thoát khỏi những triệu chứng khó chịu mà bệnh gây ra. Theo đó, bệnh nhân bị viêm niêm mạc dạ dày hành tá tràng nên và không nên ăn những thực phẩm sau:

• Ngũ cốc có chứa nhiều khoáng chất cùng các hoạt chất tốt cho sức khỏe tiêu hóa như sắt, kẽm, nhôm, acid folic, magie,… Những thành phần này đều có khả năng nâng cao hệ miễn dịch cũng như tăng khả năng hấp thụ cho cơ thể.
• Do có chứa thành phần enzyme, lợi khuẩn và probiotic dồi dào nên sữa chua luôn được các chuyên gia khuyến khích sử dụng để làm giảm các bệnh lý liên quan tới đường ruột. Việc ăn sữa chua thường xuyên còn giúp cải thiện đáng kể tình trạng chướng bụng, khó tiêu. 
• Trái cây, rau xanh, đặc biệt là loại có màu xanh, đỏ vì chúng chứa nhiều vitamin A, B, C, D, K,… Đây là nhóm thực phẩm hỗ trợ tốt cho quá trình tiêu hóa thức ăn, đồng thời giúp làm lành các tổn thương ở niêm mạc dạ dày nhanh chóng, an toàn. 
• Với thành phần vitamin B, C, E, pectin, carotene cùng nhiều hoạt chất khác mà đậu bắp được nhiều người sử dụng để làm giảm triệu chứng khó chịu do viêm niêm mạc dạ dày gây nên. Sở dĩ đậu bắp có tác dụng này là do lượng chất nhầy – protein kết dính kết hợp cùng pectin và dưỡng chất khác rất tốt cho việc chữa lành vết viêm, vết loét ở bao tử. 
• Cơm trắng, bánh mì,… là thực phẩm giàu tinh bột, dễ tiêu hóa, chúng sẽ hỗ trợ tốt trong việc làm giảm lượng acid dịch vị dư thừa trong dạ dày. 
• Ngoài những thực phẩm nên sử dụng, bệnh nhân bị viêm niêm mạc dạ dày cũng cần tránh ăn thực phẩm có chứa lượng axit cao như cam, chanh, quýt, cóc, dứa, xoài,… Thức uống có cồn, caffeine, thức ăn tươi sống cũng cần hạn chế.

Những điều cần lưu ý khi bị viêm niêm mạc dạ dày

Viêm niêm mạc dạ dày mặc dù không nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, khi không may mắc phải bệnh lý này, các bạn vẫn nên lưu ý một số vấn đề sau:

• Cần sơ chế, chế biến thực phẩm sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh an toàn.
• Không nên tự ý dùng thuốc nếu chưa có sự chỉ định, kê đơn từ bác sĩ.
• Nên duy trì chế độ ăn uống khoa học, điều độ và nghỉ ngơi hợp lý. Tốt nhất nên ăn đủ bữa, không ăn quá no hay để bụng quá đói, không bỏ bữa và ngủ trước 11 giờ tối.

• Hãy chia nhỏ các bữa ăn, thay vì ăn 3 bữa, bạn có thể ăn 4 – 5 bữa/ngày, hạn chế nói chuyện khi ăn. Cần ăn chậm, nhai kỹ để tránh gây áp lực cho hệ tiêu hóa và giúp thức ăn được tiêu hóa, hấp thu dễ dàng hơn. 
• Mỗi ngày nên uống từ 2 – 3 lít nước để giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, lượng thức ăn được tiêu hóa hết thay vì bị đọng lại và gây bệnh.
• Tránh làm việc quá sức, căng thẳng, áp lực trong thời gian dài. Hãy biết cách cân bằng giữa công việc và cuộc sống, giải trí lành mạnh và nên dành 30 phút mỗi ngày để tập thể dục, thể thao. 
• Thăm khám y tế định kỳ ngay cả khi cơ thể không có các triệu chứng bất thường.

Nhìn chung, viêm niêm mạc dạ dày có thể hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau. Chính bởi vậy mà chúng ta cần kiểm soát thói quen sinh hoạt của mình nhằm hạn chế khả năng mắc bệnh. Nếu thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ bản thân mắc bệnh lý nào đó, bạn hãy tới ngay cơ sở uy tín để được khám và tiến hành điều trị sớm.