Viêm tai giữa cấp là bệnh gì? Triệu chứng nhận biết và cách điều trị

Viêm tai giữa cấp tính là bệnh lý khởi phát đột ngột, có biểu hiện đau tai. Tình trạng kéo dài có thể dẫn tới nhiễm trùng và viêm tai giữa gây chảy mủ. Nhận biết nguyên nhân, triệu chứng giúp việc đưa ra biện pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

Viêm tai giữa cấp là gì và phân loại bệnh

Viêm tai giữa cấp là chứng nhiễm trùng tại vùng tai giữa, xảy ra do sự tấn công của vi khuẩn hoặc virus. Căn bệnh này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm khiến bệnh nhân mất thính lực. Nhiều trường hợp gây nhiễm trùng sang các bộ phận khác.

Viêm tai giữa cấp là căn bệnh có thể gặp ở nhiều đối tượng khác nhau. Trong đó bệnh dễ dàng mắc phải ở đối tượng trẻ nhỏ. Trẻ sơ sinh bị viêm tai giữa cấp sau khi bị ho gà, bạch cầu, cúm hoặc sởi. Thời gian diễn biến bệnh là khoảng dưới 3 tuần.

Cũng theo bác sĩ chuyên khoa, căn bệnh có thể được phân loại như sau:

• Viêm tai giữa cấp ở trẻ em: Trẻ em là đối tượng dễ dàng mắc bệnh do hệ miễn dịch còn kém. Nhiều bệnh nhân mắc bệnh do sự tấn công của virus sởi hoặc cúm.
• Viêm tai giữa cấp ở người lớn: Người bệnh có thể xuất hiện cảm giác khó chịu, đau trong tai. Dù không nguy hiểm tới tính mạng nhưng bệnh nhân cần được điều trị sớm nhất có thể.
• Viêm tai giữa cấp ứ mủ: Căn bệnh có thể xuất hiện sau khi mắc cúm, sởi, u vòm họng hoặc viêm xoang. Khi không được điều trị sẽ gây biến chứng nặng hơn như điếc hoặc ảnh hưởng tới họng và mũi.

Triệu chứng của bệnh viêm tai giữa cấp

Quá trình điều trị viêm tai giữa cấp cần căn cứ vào những triệu chứng gây ra. Bệnh nhân là trẻ em hoặc người lớn sẽ có những dấu hiệu đặc trưng khác nhau dưới đây:

• Người lớn: Mắc bệnh viêm tai giữa cấp ở người lớn thường biểu hiện bởi việc cơ thể mệt mỏi và sốt. Hiện tượng đau đầu, suy giảm thính lực hoặc chảy mủ lỗ tai diễn ra thường xuyên.
• Trẻ nhỏ: Tình trạng quấy khóc, sốt cao và nhiều biểu hiện khó chịu ở tai có thể diễn ra liên tục. Xuất hiện dịch ở tai, rối loạn tiêu hóa hoặc mất thính lực.

Khi có các dấu hiệu kể trên, người bệnh cần được đưa tới bệnh viện để thăm khám và điều trị nhanh chóng nhằm hạn chế những nguy hiểm có thể xảy ra.

Nguyên nhân gây bệnh viêm tai giữa cấp

Bác sĩ chuyên gia đánh giá có nhiều nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên các yếu tố chính được tổng hợp như sau:

• Vi khuẩn, virus xâm nhập và phát triển, gây ra hiện tượng nhiễm trùng.
• Người bị ho gà, cúm, sởi hoặc các bệnh đường hô hấp nhưng không được điều trị triệt để.
• Do tình trạng cảm lạnh kéo dài và không được điều trị.
• Tình trạng tắc vòi nhĩ khiến dịch ứ lại phía trong tai. Vi khuẩn sẽ theo đó xâm nhập vào và phát triển.
• Môi trường ô nhiễm khiến ống tai bị suy giảm hệ miễn dịch khiến virus tấn công.
• Sử dụng tai nghe thường xuyên gây tổn thương lớp niêm mạc và kích ứng diễn ra sau đó có thể phát sinh bệnh.
• Xà phòng hoặc dầu gội đầu theo vào tai trong quá trình tắm giặt cũng là lý do gây ra tình trạng nhiễm khuẩn.

Dù là nguyên nhân nào gây bệnh thì việc điều trị cũng cần được tiến hành càng sớm càng tốt.

ĐỌC THÊM: Viêm tai giữa có mủ là bệnh gì và những điều cần biết

Bệnh viêm tai giữa cấp có nguy hiểm không và tư vấn từ chuyên gia

Bác sĩ chuyên khoa cho biết nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách bệnh nhân có thể khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên nếu như tình trạng kéo dài, các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

• Thủng màng nhĩ: Theo thời gian, lượng dịch mủ tích tụ ngày càng lớn có thể khiến gia tăng áp lực. Tình trạng kéo dài dẫn tới thủng hoặc rách màng nhĩ.
• Nhiễm trùng lây lan: Nếu không được điều trị, tình trạng viêm nhiễm có thể lây lan sang xương chũm, mô trong hộp sọ hoặc não bộ.
• Áp xe tai: Mủ tích tụ quá nhiều trong tai có thể hình thành những khối u khiến bệnh nhân đau đớn. Khối áp xe có thể gây ra tình trạng tổn thương nghiêm trọng hơn.
• Suy giảm thính lực: Tổn thương xảy ra ở trong tai kéo dài có thể khiến khả năng nghe của bệnh nhân giảm sút. Một số trường hợp có thể bị điếc vĩnh viễn nếu không được điều trị.
• Biến chứng nội sọ: Viêm màng não, viêm não, áp xe não, viêm tắc tĩnh mạch là những chứng bệnh có thể xảy ra. Các trường hợp kể trên đều có thể đe dọa tới tính mạng nếu không được điều trị ngay.
• Tác động tới sự phát triển: Viêm tai giữa cấp ở trẻ nếu không được điều trị sẽ ảnh hưởng tới thính lực. Việc không nghe thấy có thể khiến trẻ không thể tập nói như bình thường. Từ đó ảnh hưởng tới quá trình phát triển của não bộ.

Điều trị bệnh viêm tai giữa cấp bằng phương pháp nào?

Phác đồ điều trị viêm tai giữa cấp hiện tại thường sử dụng thuốc Tây, thuốc Đông y hoặc các mẹo điều trị tại nhà. Bệnh nhân cần căn cứ vào tình trạng của mình để có phương hướng điều trị phù hợp nhất.

Điều trị bệnh bằng phương pháp Tây Y

Điều trị viêm tai giữa cấp ở trẻ em hay người lớn thì đều có thể sử dụng phương pháp Tây y bằng điều trị nội khoa hay ngoại khoa.

Điều trị bằng thuốc Tây

Thuốc Tây thường được các bác sĩ chỉ định với bệnh nhân nhẹ. Các loại thuốc cơ bản và phổ biến bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Sử dụng nhằm làm giảm các triệu chứng đau nhức gây khó chịu. Phổ biến nhất hiện nay là Acetaminophen dùng cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Ngoài ra Ibuprofen cũng là một lựa chọn.
• Thuốc kháng sinh: Loại thuốc được sử dụng nhằm ngăn chặn tình trạng viêm, nhiễm trùng. Đối tượng trẻ nhỏ cần cân nhắc liều lượng với từng loại thuốc cụ thể để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Quinolone, Beta-lactam và Macrolide là loại thuốc thường được chỉ định.
• Thuốc nhỏ vệ sinh tai: Tác dụng của thuốc là sát trùng và vệ sinh tai, ử dụng trong trường hợp người bệnh chưa bị thủng màng nhĩ. Loại thuốc vệ sinh tai phổ biến nhất hiện nay là oxy già hoặc nước muối sinh lý. Ngoài ra Otipax, Otifar cũng là những sản phẩm có thể dùng.

Điều trị ngoại khoa

Can thiệp ngoại khoa thường được thực hiện với những trường hợp dùng thuốc không mang lại hiệu quả. Ngoài ra liệu pháp cũng được áp dụng với đối tượng bị viêm tai giữa kèm theo các biểu hiện bất thường. Các phương pháp phổ biến được chỉ định thực hiện bao gồm:

• Đặt ống thông nhĩ: Sử dụng dụng cụ để đặt từ tai ngoài vào trong màng nhĩ. Tác dụng của phương pháp là thông khí và dẫn lưu mủ ra bên ngoài.
• Phẫu thuật: Thực hiện nhằm làm sạch viêm nhiễm xảy ra tại hòm nhĩ hoặc khoét xương chũm. Bên cạnh đó một số bệnh nhân mắc bệnh kèm viêm amidan sẽ được chỉ định phẫu thuật. Amidan được cắt bỏ nhằm cải thiện tình trạng bệnh.

Lưu ý: Bệnh nhân chữa bệnh bằng phương pháp Tây y cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Tự ý thay đổi liều lượng thuốc có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.

Sử dụng thuốc Đông y

Thuốc điều trị viêm tai giữa cấp nhờ Đông y chủ yếu là các dược liệu tự nhiên nên được đánh giá cao bởi tính an toàn và lành tính. Biện pháp không chỉ điều trị triệu chứng mà còn tác động vào căn nguyên gây bệnh.

Áp dụng phương pháp Đông y đòi hỏi người bệnh cần kiên trì mới đạt hiệu quả, dưới đây là một số bài thuốc phổ biến nhất:

Bài thuốc 1

• Dược liệu: Xa tiền tử, long đờm trảo, hoàng cầm, trạch tả, sinh địa mỗi dược liệu 12g. Đương quy dùng 8g và cam thảo 4g.
• Cách thực hiện: Toàn bộ dược liệu cho vào sắc chung với nước trong khoảng 30 phút. Người bệnh chắt nước thuốc để uống trong ngày, mỗi ngày sử dụng 1 thang.

Bài thuốc 2

• Dược liệu: Sinh địa 16g, mộc thông, chi tử, sài hồ, trạch tả, ý dĩ, ngưu bàng mỗi dược liệu 12g. Thương truật 6g và cam thảo 4 g.
• Cách thực hiện: Toàn bộ dược liệu đã chuẩn bị đem sắc cùng với nước và uống nước thuốc sắc được trong ngày.

Mẹo điều trị bệnh tại nhà

Điều trị bệnh tại nhà bằng bài thuốc dân gian được áp dụng với bệnh nhân nhẹ. Người bệnh có thể sử dụng dược liệu quen thuộc ngay tại vườn nhà mình để tiết kiệm chi phí.

Bài thuốc từ lá mơ lông

Lá mơ lông có tính kháng viêm hiệu quả, sử dụng lá để hút dịch trong tai. Bài thuốc này đã được nhiều người áp dụng và cho hiệu quả cao với bệnh nhân viêm tai giữa ứ dịch.

Chuẩn bị: Khoảng 5 lá mơ lông.

Cách thực hiện:

• Lá mơ lông đem rửa thật sạch và ngâm khoảng 15 phút để rũ hết đất cát, sau đó để ráo nước.
• Đem hơ lá mơ trên lửa nhỏ, sau khi lá đã mềm thì vò nhỏ và nhét lá vào bên tai bị viêm.
• Chờ sau khoảng 6 đến 7 giờ đồng hồ thì gỡ bỏ và vệ sinh tai lại một lần nữa.

Bài thuốc từ lá hẹ

Lá hẹ là vị thuốc có tính nhiệt, vị chua, sử dụng có tác dụng hành khí. Thành phần trong lá hẹ có nhiều khoáng chất và vitamin khả năng chống lại vi khuẩn trong điều trị bệnh viêm tai giữa cấp.

Chuẩn bị: Lá hẹ 1 nắm.

Cách thực hiện

• Lá hẹ mang rửa thật sạch, có thể ngâm một thời gian để loại bỏ đất cát trên thân lá.
• Lá sau đó được đem đi giã nhỏ và vắt lấy nước cốt.
• Bệnh nhân sử dụng nước cốt để nhỏ vào tai bị viêm từ 2 đến 3 giọt. Phương pháp cần được thực hiện mỗi ngày 2 lần để có hiệu quả.

Lưu ý khi điều trị bệnh viêm tai giữa cấp

Để việc điều trị bệnh đạt hiệu quả cao nhất, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề như sau:

• Tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên gia, khi có bất kỳ sự thay đổi nào cần thông báo ngay để được hỗ trợ.
• Người bệnh cần kiên trì sử dụng thuốc mới đạt hiệu quả như mong muốn. Việc bỏ dở giữa chừng sẽ không mang lại bất kỳ hiệu quả nào.
• Kết hợp điều trị với việc vệ sinh môi trường sống đảm bảo thông thoáng và sạch sẽ.
• Bổ sung vào thực đơn hàng ngày những thực phẩm giàu vitamin và chất dinh dưỡng để tăng quá trình hồi phục.

Viêm tai giữa cấp có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau bao gồm cả người lớn và trẻ nhỏ. Người bệnh cần được điều trị kịp thời và triệt để nhằm tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

ĐỪNG BỎ QUA:

• Viêm tai giữa ở trẻ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
• Viêm tai giữa ở người lớn: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị