Tinh Trùng Yếu: Nguyên Nhân Gây Bệnh, Triệu Chứng Và Cách Chữa
Tinh trùng yếu là bệnh lý nam khoa vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản ở nam giới. Để phòng ngừa cũng như điều trị tốt nhất, các quý ông nên sớm tìm hiểu những thông tin về bệnh lý như nguyên nhân, triệu chứng liệt dương. Chi tiết về những thông tin này sẽ được chúng tôi giải đáp chi tiết trong bài viết phía dưới đây.
Tổng quan về tình trạng bệnh tinh trùng yếu
Tinh trùng được tạo ra từ ống sinh tinh ở phía bên ngoài tinh hoàn. Ở cơ thể người đàn ông, nó được sản xuất ra gần như liên tục. Sau khi tinh trùng được lấy ra khỏi cơ quan sinh dục, thời gian tồn tại chỉ trong khoảng 30 – 60 phút. Trong quá trình giao hợp với bạn tình, những con thật sự khỏe mạnh mới có thể sống sót và di chuyển vào trong tử cung để hình thành nên bào thai.
Vậy tinh trùng yếu là gì? Theo các chuyên gia lý giải đây là một bệnh lý đặc trưng bởi sự suy giảm chất lượng cũng như khả năng vận động và thời gian tồn tại ngắn hơn của tinh trùng. Cụ thể bệnh này được đánh giá bằng tỷ lệ tinh trùng di động thấp hơn 75%, tinh trùng không di động và đã chết cao trên 25% và tinh trùng di động nhanh ít hơn 25%.
Tinh trùng yếu ở nam giới gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, gồm cả khách quan và chủ quan. Người bệnh nên thăm khám và điều trị sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai hoặc gây ra vô sinh hiếm muộn.
Dấu hiệu tinh trùng yếu có dễ nhận biết không?
Biểu hiện tinh trùng yếu không quá khó nhận biết, chính vì vậy ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường bạn nên đi khám và điều trị. Tránh để ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản, thậm chí là vô sinh. Cụ thể các triệu chứng gồm có:
Tinh dịch loãng và ít
Bệnh lý này có biểu hiện đầu tiên và đặc trưng nhất là tinh dịch loãng và ít. Đó là những chất lỏng các quý ông phóng ra khi xuất tinh. Việc kiểm tra trạng thái tinh dịch là biện pháp đơn giản nhất để phát hiện tinh trùng tốt hay xấu.
Thông thường tinh dịch của người khỏe mạnh sau mỗi lần xuất tinh là khoảng 2- 5ml và trung bình 1ml tinh dịch sẽ chứa 60 – 80 triệu “tinh binh”. Chúng có độ sệt vừa phải, không quá lỏng và không bị vón cục. Do đó, nếu tinh dịch ở dạng lỏng sau khi xuất tinh, không nhầy hay có độ dính, đục như nước vo gạo và vón cục thành những hạt trắng nhỏ thì tinh trùng bị ít và suy giảm.
Tinh dịch không hóa lỏng
Đây cũng là triệu chứng cảnh báo sự bất thường của tinh trùng. Hiện tượng này khá phổ biến ở các quý ông bị bệnh tinh trùng yếu hiện nay. Thông thường chỉ sau khoảng 15 – 30 phút, tinh dịch sẽ tự động hóa lỏng và không còn bết dính. Bởi vậy nếu không thể hóa lỏng và giữ nguyên trạng thái đông đặc thì chúng không thể bơi vào tử cung để gặp trứng, rồi thụ thai.
Tinh dịch có màu và lẫn mùi bất thường
Các quý ông có thể nhận biết tinh trùng khỏe hay yếu qua màu và mùi của tinh dịch. Tinh dịch bình thường sẽ có mùi hơi tanh đặc trưng nhưng không hôi, còn màu sắc thường là màu trắng hoặc hơi ngả vàng. Cụ thể có hai dạng phổ biến với những tinh dịch bất thường sau đây:
- Tinh dịch màu xanh hoặc xanh vàng: Đây là dấu hiệu cảnh báo nam giới đang gặp các bệnh lý viêm nhiễm như viêm mào tinh, viêm niệu đạo hay viêm tiền liệt tuyến,… Vào lúc này tinh dịch sẽ chuyển sang màu ngả vàng với những người không xuất tinh trong thời gian dài, sau đó sẽ dần chuyển về màu trắng đục nếu xuất tinh thường xuyên.
- Tinh dịch màu nâu: Đây là khi trong tinh dịch có lẫn máu. Hiện tượng này thường kèm theo một số triệu chứng khác như đau tức dương vật, đau bụng,… Bạn nên chú ý quan sát thật kỹ càng vì rất có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý liên quan đến đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục.
Tinh dịch vón cục
Khi các đấng mày râu đạt đến trạng thái “cực khoái” và xuất tinh, trong tinh dịch có thể lẫn những hạt trắng nhỏ như hạt cơm. Đồng thời khi dùng tay bóp vào sẽ thấy mịn như bột. Đây là biểu hiện cho thấy tinh dịch bị vón cục và tình trạng tinh trùng yếu. Bạn cần sớm đi khám và điều trị, tránh để dẫn đến vô sinh hiếm muộn.
Tìm hiểu những nguyên nhân làm tinh trùng yếu
Tinh trùng yếu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, đồng thời cũng có những trường hợp không xác định được nguyên nhân cụ thể. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia một số yếu tố dưới đây sẽ tác động làm hình thành nên bệnh:
- Lối sống thiếu khoa học: Gồm có thường xuyên sử dụng chất kích thích, thức khuya, đặt laptop lên đùi khi làm việc,… Những việc làm này kéo dài thường xuyên sẽ làm tinh trùng yếu dần, từ đó ảnh hưởng đến sinh lý và khả năng sinh sản của các quý ông.
- Các bệnh lý của cơ quan sinh sản: Một số bệnh lý sinh sản ở nam giới nói chung sẽ làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng tinh trùng. Trong đó đặc biệt phải kể đến là tinh hoàn lạc chỗ, giãn tĩnh mạch thừng tinh,…
- Do viêm nhiễm: Các bệnh viêm nhiễm tại cơ quan sinh dục như lậu, viêm túi tinh, viêm tuyến tiền liệt, viêm ống dẫn tinh,… có thể làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và gây bệnh tinh trùng yếu ở nam giới.
- Do tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị dạ dày,… có thể dẫn đến những tác dụng phụ nguy hiểm, trong đó có tinh trùng yếu. Chính vì vậy, người bệnh đặc biệt là các bệnh nhân đái tháo đường, đau dạ dày,… cần tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ khi sử dụng thuốc.
- Mặc quần áo quá chật: Việc mặc quần áo quá chật, đặc biệt là đồ lót sẽ khiến vùng kín và tinh hoàn bị nóng lên, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cũng như số lượng tinh trùng. Bởi vậy, bạn nên chú ý khi lựa chọn trang phục để ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh lý nam khoa.
- Thừa cân, béo phì: Cân nặng không phù hợp có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến bộ phận sinh dục và cả chất lượng tinh dịch ở nam giới. Không chỉ vậy, việc béo phì, thừa cân còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh khác cho các quý ông.
- Tập thể dục không hợp lý: Theo đánh giá của các chuyên gia y tế, việc tập thể dục quá sức có thể làm giảm lượng hormone sinh dục testosterone trong cơ thể. Đặc biệt là một số bộ môn như đạp xe, chạy bộ,… cũng có nguy cơ làm ảnh hưởng đến tầng sinh môn, tinh hoàn và chất lượng tinh trùng.
- Môi trường sống: Những người thường xuyên sống tại những khu vực bị ô nhiễm, chứa nhiều khói bụi hoặc làm việc và tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất độc hại có nguy cơ mắc các bệnh nam khoa tương đối cao.
- Các nguyên nhân khác: Ngoài những nguyên nhân đã liệt kê ra phía trên, tinh trùng yếu còn có thể gây ra bởi hội chứng suy giảm hormone, hội chứng klinefelter hoặc khi lượng nội tiết tố nam bị mất cân bằng.
Việc xác định chính xác nguyên nhân sẽ hỗ trợ quá trình điều trị diễn ra nhanh chóng và đạt được hiệu quả tốt hơn. Đồng thời để đảm bảo an toàn, bạn nên đi thăm khám tại những cơ sở y tế uy tín và tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ chuyên môn.
Nam giới bị tinh trùng yếu có những nguy hiểm gì?
Theo các chuyên gia, tình trạng tinh trùng yếu không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và kịp thời điều trị có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng sinh sản của nam giới. Cụ thể:
- Gây vô sinh hiếm muộn: Đây là mối nguy hại đầu tiên khi nam giới mắc phải bệnh tinh trùng yếu. Bệnh này khiến cho tinh trùng gặp khó khăn để kết hợp với trứng, khả năng thụ thai thấp, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản. Tình trạng này kéo dài nguy cơ cao mắc bệnh hiếm muộn, thậm chí là vô sinh.
- Gây không có tinh trùng: Theo các chuyên gia, tình trạng tinh trùng yếu kéo dài và không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh tinh của tinh hoàn. Từ đó, biến chứng của bệnh là không có tinh trùng. Cụ thể là trong tinh dịch không chứa tinh trùng. Điều này khiến cho quá trình thụ thai càng khó khăn hơn, nguy cơ vô sinh càng cao.
- Ảnh hưởng đến tâm lý: Tình trạng tinh trùng yếu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản mà còn tác động trực tiếp đến tâm lý người mắc bệnh. Các quý ông luôn trong tình trạng lo lắng, bồn chồn, dễ cáu gắt và nổi nóng, ảnh hưởng trực tiếp đến hạnh phúc gia đình.
Gợi ý phương pháp điều trị tinh trùng yếu
Hiện nay có rất nhiều cách điều trị tinh trùng yếu như phương pháp Tây y, Đông y hoặc bằng các bài thuốc dân gian ngay tại nhà. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp nào, người bệnh nên đi khám để được bác sĩ tư vấn và hỗ trợ. Điều này sẽ giúp các quý ông lựa chọn được cách chữa phù hợp với mức độ bệnh và thể trạng để đem lại hiệu quả cao và ngăn bệnh diễn biến nặng.
Trị tinh trùng yếu theo Tây y
Phương pháp Tây y là cách điều trị tinh trùng yếu hiệu quả nhanh chóng và dứt điểm từ nguyên nhân bằng việc dùng thuốc. Người bệnh nên lựa chọn phương pháp này trong trường hợp bệnh lý diễn tiến ở mức độ từ trung bình – nặng với các biểu hiện đặc trưng khác nhau. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây bệnh, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị Tây y phù hợp nhất.
Trong đó, các nhóm thuốc điều trị được kê đơn phổ biến cho người bị tinh trùng yếu là:
- Thuốc điều trị các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục: Nếu nguyên nhân khiến số lượng và chất lượng tinh trùng suy giảm là do các bệnh viêm nhiễm đường tình dục thì nam giới cần sử dụng thuốc điều trị triệt để nguyên nhân. Bao gồm các nhóm thuốc như thuốc trị bệnh viêm túi tinh, viêm tuyến tiền liệt, viêm ống dẫn tinh,… Các quý ông lưu ý dùng đúng theo chỉ định và liều lượng đơn thuốc.
- Thuốc kháng sinh: Hai nhóm thuốc kháng sinh là cephalosporin và penicillin thường được chỉ định khi bệnh do các tác nhân virus, vi khuẩn gây ra.
- Thuốc tăng cường sức khỏe sinh lý: Bên cạnh đó, các quý ông cũng có thể sử dụng thêm một số loại thực phẩm chức năng để tăng cường sức khỏe sinh lý. Tuy nhiên để tránh tương tác với phương pháp điều trị chính, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng.
Các loại thuốc Tây nếu sử dụng trong thời gian dài có thể kéo theo nhiều tác dụng phụ nguy hại cho sức khỏe. Để ngăn ngừa, người bệnh chú ý tuân thủ theo đúng hướng dẫn về liều lượng, thời gian điều trị, tuyệt đối không được tự ý thay đổi khi chưa có sự cho phép của bác sĩ.
Ngoài ra, trong trường hợp tinh trùng yếu là do các bệnh viêm nhiễm cơ quan sinh dục mà sử dụng thuốc không đạt được kết quả như mong muốn, các bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện phương pháp phẫu thuật. Cụ thể, bác sĩ sẽ tác động trực tiếp đến dương vật thông qua kỹ thuật lấy tinh trùng từ mào tinh bằng vi phẫu (MESA); đồng thời hút tinh trùng mào tinh qua da PESA. Mặc dù cách này tương đối tốn kém nhưng tỷ lệ thành công cao.
Bài thuốc Đông y
Theo y học cổ truyền, tinh trùng yếu và các vấn đề về sinh lý phần lớn là do chứng thủy thận khí và nội âm thoát dương hư gây ra. Chính vì vậy để trị bệnh, Đông y sẽ tập trung vào tăng cường chức năng tạng phủ và lưu thông khí huyết.
Một số bài thuốc chữa tinh trùng yếu theo Đông y gồm có:
Trị thể thận âm khuy hư
- Thành phần: 10g hoài sơn, 15g thục địa, 10g sơn thù, 3g cam thảo, gia giảm cùng hoài sơn, phúc bồn tử, xa tiền tử, thỏ ty tử,…
- Cách thực hiện: Đem tất cả nguyên liệu trên rửa sạch bụi bẩn, rồi cho vào ấm sắc cùng với lượng nước vừa đủ. Đun cạn còn ⅓ thì tắt bếp, sử dụng hết trong ngày.
Trị thể thận dương bất húc
- Thành phần: Dâm dương hoắc 10g, sơn thù 10g, kỷ tử 15g, nhục thung dung 10g, cùng với hoài sơn, nhục quế, phúc bồn tử,… được gia giảm cho phù hợp.
- Cách thực hiện: Các vị thuốc đem rửa sạch rồi cho vào ấm sắc với lượng nước phù hợp, chia thuốc thành các phần nhỏ uống hết trong ngày.
Thể tỳ thận lưỡng hư
- Thành phần: Bạch truật 10g, nữ trinh tử 15g, đẳng sâm 10g, ngũ vị tử 10g, xà sàng từ 15g,… cùng với các vị cam thảo, kim anh tử, thỏ ty tử, tang thầm, trần bì gia giảm thêm.
- Cách thực hiện: Đem các dược liệu trên rửa sạch rồi cho vào ấm sắc ngày 3 lần và uống ngay khi còn ấm.
Cách chữa tinh trùng yếu ngay tại nhà
Nếu bệnh còn nhẹ và đang ở giai đoạn khởi phát, các bạn có thể áp dụng cách chữa tinh trùng yếu ngay tại nhà như sau:
- Sâm maca: Đem dược liệu rửa sạch và phơi/sấy khô, sau đó tán thành bột mịn. Mỗi ngày lấy khoảng 2 – 5g ra pha với nước sôi để dùng. Chia lượng nước này thành nhiều phần nhỏ uống hết trong ngày. Kiên trì sử dụng trong một thời gian dài để đạt được những hiệu quả tốt.
- Vừng đen: Với bài thuốc này, bạn cần chuẩn bị 100g vừng đen, rang chín và đem tán thành bột mịn. Mỗi ngày lấy 2 thìa cà phê bột hòa với sữa tươi để uống. Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp nguyên liệu này với các loại rau củ tươi làm salad trộn.
- Ngũ vị tử: Mỗi ngày bạn chuẩn bị khoảng 15g ngũ vị tử, đem sao vàng rồi cho vào ấm sắc cùng một lượng nước vừa đủ. Để lửa nhỏ, đun đến khi cạn còn ½ nước thuốc thì tắt bếp. Chia nhỏ lượng nước này uống nhiều lần trong ngày, lưu ý cần duy trì trong một thời gian dài để đạt hiệu quả tốt nhất.
Trong quá trình điều trị tinh trùng yếu bằng mẹo dân gian, người bệnh vẫn nên đi khám để được bác sĩ tư vấn và hỗ trợ. Tránh tình trạng lạm dụng quá lâu làm bệnh diễn tiến nặng hơn, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm.
Chế độ ăn phù hợp cho người bệnh tinh trùng yếu
Tinh trùng yếu phải ăn gì để cải thiện tốt nhất? Theo đó, ngoài các cách chữa phía trên, các quý ông có thể tăng số lượng và chất lượng của các “tinh binh” qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Vậy đâu là thực phẩm nên ăn và cần kiêng? Dưới đây là danh sách chi tiết phải kể đến:
Thực phẩm nên sử dụng
Các thực phẩm sau đây được bác sĩ chuyên khoa khuyên người bệnh tinh trùng yếu nên sử dụng:
- Hải sản: Hàu, sò,… là những thực phẩm có nguồn dinh dưỡng dồi dào, đặc biệt là các chất như kẽm, sắt, vitamin,… Nhờ đó, nếu thường xuyên sử dụng sẽ giúp các quý ông gia tăng cả về số lượng và chất lượng tinh trùng, đồng thời hỗ trợ quá trình di chuyển tinh trùng tốt hơn.
- Thịt bò: Các chất protein, sắt dồi dào trong thịt bò giúp tăng hồng cầu, cải thiện sức khỏe để quá trình sản xuất các “tinh binh” năng suất hơn.
- Tỏi: Trong loại gia vị này chứa một hàm lượng lớn vitamin B6 cùng selen giúp thúc đẩy quá trình sản sinh tinh trùng. Bên cạnh đó, tỏi còn giúp tăng cường lưu thông máu đến dương vật tốt hơn để cải thiện khả năng sinh lý.
- Hạt óc chó: Đây cũng là một trong những thực phẩm tốt cho nam giới bị tinh trùng yếu. Theo các nghiên cứu, trong loại hạt này chứa một hàm lượng lớn axit alpha linolenic cùng omega 3 giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Bạn chỉ cần kiên trì nạp 75g hạt óc chó mỗi ngày trong vòng 12 tuần liên tiếp sẽ thấy gia tăng cả về số lượng và chất lượng tinh trùng.
- Bơ: Trong quả bơ chứa hàm lượng lớn axit folic cùng các acid béo omega 3 có công dụng phòng ngừa dị dạng tinh trùng và cải thiện khả năng di chuyển của chúng.
- Giá đỗ: Với một hàm lượng lớn chất kẽm và các loại vitamin có lợi, giá đỗ được khuyến khích sử dụng trong bữa ăn hàng ngày cho những quý ông tinh trùng yếu. Thực phẩm này có khả năng bảo vệ tinh trùng, ngăn vón cục, đồng thời tăng cường ham muốn và tránh xuất tinh sớm.
Bị tinh trùng yếu cần kiêng thực phẩm gì?
Nếu không muốn những “tinh binh” đã yếu lại ngày càng ít đi và dễ chết hơn, các đấng mày râu cần tránh xa các thực phẩm dưới đây:
- Đậu nành: Một hàm lượng lớn estrogen có trong đậu nành sẽ ức chế quá trình sản xuất hormone sinh dục nam testosterone. Từ đó, ảnh hưởng cực kỳ không tốt đến số lượng tinh trùng cũng như khả năng di chuyển của chúng.
- Đồ đóng hộp: Trong các loại đồ ăn chế biến sẵn và đóng hộp tiềm ẩn nhiều tác hại cho sức khỏe. Còn theo một số nghiên cứu, khi sử dụng nhiều thực phẩm này không chỉ quá trình sản xuất tinh trùng giảm mà chất lượng cũng giảm so với bình thường khoảng 3 – 4 lần.
- Chất béo bão hòa: Các loại mỡ động vật, nội tạng,… có nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa, từ đó việc sản xuất tinh trùng và lượng testosterone cũng bị giảm.
- Rượu bia: Nhiều người có sở thích và thói quen sử dụng bia rượu. Tuy nhiên điều này có nguy cơ rất lớn ảnh hưởng đến quá trình sản xuất các “tinh binh”
- Cà phê: Đây cũng là một trong những thức uống nam giới tinh trùng yếu nên hạn chế. Bởi uống quá nhiều sẽ làm số lượng tinh trùng khuyết tật gia tăng, khiến tâm trạng bồn chồn, lo âu và suy giảm ham muốn tình dục. Hệ quả là khả năng thụ thai cũng bị ảnh hưởng.
Tình trạng tinh trùng yếu có phòng ngừa được không?
Mặc dù tinh trùng yếu không phải bệnh lý quá nguy hiểm nhưng tác động tiêu cực đến tâm lý các quý ông và nguy cơ tan vỡ hạnh phúc gia đình nếu diễn tiến kéo dài. Chính vì vậy, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ sớm là rất cần thiết. Cụ thể nam giới nên chú ý đến một số vấn đề như sau:
- Kiểm soát tốt cân nặng, tránh để cơ thể rơi vào tình trạng béo phì, thừa cân. Bởi theo nghiên cứu, chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) liên quan trực tiếp đến các bệnh lý nam khoa.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, chú ý bổ sung nhiều rau xanh và hoa quả. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia để điều chỉnh khoa học, phù hợp.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa các bệnh lý nam khoa, tránh tác động đến việc suy yếu tinh trùng,
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, hạn chế áp lực, căng thẳng hoặc làm việc quá sức,… để không làm ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh.
- Nếu mắc các bệnh nam khoa, bạn nên thẳng thắn chia sẻ với bạn tình để được thấu hiểu và cùng nhau điều trị, tránh làm rạn nứt tình cảm đôi lứa.
- Hạn chế sử dụng các loại đồ uống có cồn, chứa caffein hoặc hút thuốc lá,… Việc này không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sinh lý mà còn tác động vô cùng xấu với sức khỏe.
- Nếu môi trường làm việc độc hại bạn cần chú ý mang đồ bảo hộ và đeo khẩu trang đúng cách, tránh tiếp xúc với hóa chất.
- Mặc đồ thoáng mát, rộng rãi và có khả năng thấm hút mồ hôi, đặc biệt là đồ lót và quần.
- Nếu làm việc văn phòng, bạn nên tập cho mình thói quen đi lại sau một khoảng thời gian, tránh ngồi quá lâu gây ảnh hưởng không tốt cho cơ quan tình dục.
- Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao sức khỏe, thể lực và sức bền ở nam giới.
Trên đây là bài viết của chúng tôi về tình trạng tinh trùng yếu ở nam giới. Hy vọng những thông tin hữu ích với bạn đọc, từ đó các quý ông có thêm những kiến thức cần thiết hỗ trợ tốt hơn cho quá trình điều trị bệnh. Ngoài ra, khi thấy những dấu hiệu bất thường của cơ thể, bạn nên đi khám để được bác sĩ tư vấn và có hướng cải thiện tốt hơn.