Cây Đuôi Chuột Mang Tới Công Dụng Gì? Hướng Dẫn Cách Dùng
Cây đuôi chuột còn là cái tên lạ lẫm với nhiều người, nhưng ít ai biết rằng loài cây này mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bài viết này, chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu và nuôi trồng dược liệu Vietfarm sẽ làm rõ về những đặc điểm, công dụng và cách dùng chuẩn nhất.
Đặc điểm của cây đuôi chuột
Cây đuôi chuột có nguồn gốc từ châu Mỹ, hiện đã được di thực vào nước ta và mọc hoang nhiều tại các đồng rộng, bãi đất ven đường.
- Tên dược liệu: Cây đuôi chuột
- Tên gọi khác: Đũa bếp, hải tiên, bôn bôn, cỏ đuôi lươn, mạch lạc, giả mã tiên, điềm thông
- Tên khoa học: Stachytarpheta jamaicensis
- Họ: Cỏ roi ngựa
Để nhận biết được loại cay này, bạn có thể dựa vào các điểm đặc trưng như sau:
- Thân cây: Cây thuộc dạng thân thảo, màu lục tím, cao khoảng 2m.
- Lá cây: Lá cây hình bầu dục, mọc đối xứng nhau và có kích thước chiều rộng khoảng 2 – 4cm và chiều dài từ 3 – 8cm. Ở mép lá có hình răng cưa, cuống dài từ 2 – 5cm.
- Hoa và quả: Hoa đuôi chuột mọc thành cụm màu lục tím, quả nang dài khoảng 4 – 5mm, quả thường đậu vào khoảng thời gian từ tháng 4 – tháng 6 trong năm.
Toàn bộ cây đuôi chuột đều được sử dụng làm thuốc. Sau khi thu hoạch, chỉ cần rửa sạch, loại bỏ lá sâu hỏng rồi đem cắt khúc, phơi khô là có thể sử dụng được. Nên bảo quản cây đuôi chuột phơi trong túi bọc kín hoặc bình thuỷ tinh, cất nơi thoáng mát và tránh ẩm mốc hoặc ánh nắng chiếu trực tiếp vào.
Cỏ đuôi chuột mang lại công dụng gì?
Theo nghiên cứu của y học cổ truyền cũng như dược lý hiện đại, vị thuốc này đều mang lại những tác dụng rất tốt. Vậy cây đuôi chuột chữa bệnh gì, ngay sau đây chúng tôi sẽ giải đáp.
Theo Đông Y:
- Dược liệu có tác dụng giải độc, lợi tiểu, thanh nhiệt.
- Chủ trị các bệnh mụn nhọt, viêm thận, lỵ, ỉa chảy, thấp khớp.
Theo y học hiện đại:
- Cao từ lá cỏ đuôi chuột giúp giảm đau, an thần, ổn định thân nhiệt và ức chế vận động.
- Cao ethanol chiết xuất từ lá và thân có tác dụng chống co thắt cũng như giãn mạch.
- Cao ethyl acetate từ lá của dược liệu có khả năng ức chế hoạt tính của ấu trùng ve và ngăn chặn sự sinh trưởng của bọ gậy muỗi.
- Nghiên cứu dược lý hiện đại còn cho thấy cây đuôi chuột có khả năng kháng viêm và chống nhiễm trùng. Đồng thời dịch chiết ra từ loài cây này có công dụng hạ đường huyết nhanh chóng.
- Bên cạnh đó, dược liệu còn giúp hạ huyết áp, làm lành vết thương và cải thiện các triệu chứng bệnh viêm đường tiết niệu, tiểu đường,..
Mặc dù cây đuôi chuột mang lại nhiều tác dụng tốt như trên, nhưng nếu sử dụng ở dạng uống, một ngày bạn không được dùng quá liều lượng 15 – 30 gam. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng tại chỗ để trị chấn thương mô mềm và các bệnh ngoài da.
Gợi ý 12 bài thuốc chữa bệnh từ cây đuôi chuột
Với những công dụng tuyệt vời phía trên, bạn có thể sử dụng cỏ đuôi chuột vào những bài thuốc chữa bệnh dưới đây:
Chữa viêm da có mủ và mụn nhọt
- Bạn chuẩn bị 90 gam cây đuôi chuột, 60 gam bọ mắm và 60 gam ngưu tất.
- Đem tất cả dược liệu đi rửa sạch, rồi để cho ráo nước.
- Cho nguyên liệu vào cối giã thật nát.
- Sau khi vệ sinh vùng da cần điều trị thì đắp hỗn hợp phía trên lên.
- Kiên trì áp dụng bài thuốc này mỗi ngày để sớm cải thiện bệnh lý.
Chữa viêm họng
- Bạn cần chuẩn bị 1 nắm cỏ đuôi chuột tươi.
- Mang nguyên liệu đi rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng thêm 15 phút để làm sạch.
- Cho dược liệu vào cối cùng một ít đường, sau đó giã nát và ngậm trong khoảng 10 phút. Sau một thời gian các triệu chứng bệnh viêm họng cải thiện đáng kể.
Chữa đau nhức và bầm tím do chấn thương
- Người bệnh chuẩn bị cỏ đuôi ngựa và cỏ hôi với một lượng vừa đủ.
- Đem ngâm rửa thật sạch dược liệu với nước muối pha loãng trong 15 phút.
- Cho tất cả vào cối giã nát rồi đắp lên vùng cần điều trị.
- Để giữ được trên da lâu hơn, bạn có thể sử dụng băng gạc y tế để cố định thuốc. Mỗi ngày thay băng ít nhất 1 lần.
- Bài thuốc này giúp các cơn đau nhức do viêm khớp, thoái hóa hoặc chấn thương cải thiện nhanh chóng.
Trị bạch đới, khí hư
- Cần chuẩn bị 40 gam rễ cây đuôi chuột, bạch đồng nữ và bạc thau mỗi vị 20g.
- Đem tất cả nguyên liệu đi ngâm rửa nhiều lần cho thật sạch.
- Cho vào ấm chuyên dụng sắc cùng 700ml nước lọc. Đun lửa nhỏ, cạn còn 300ml thì tắt bếp.
- Chia nước thuốc làm 2 – 3 phần dùng hết trong ngày.
- Mỗi ngày bạn sắc 1 thang như trên, sử dụng đến khi thấy các triệu chứng thuyên giảm hẳn.
Chữa tê bì chân tay do các bệnh lý xương khớp gây ra
- Bạn chuẩn bị 40 gam cỏ đuôi chuột, dây đau xương và thương nhĩ tử mỗi vị 10 gam cùng 10 hạt gấc.
- Tất cả nguyên liệu mang đi rửa sạch rồi cho vào ấm sắc với lượng nước vừa đủ.
- Chia nước thuốc thành nhiều phần nhỏ và uống hết luôn trong ngày.
- Với những trường hợp đau nhức, sưng viêm nghiêm trọng, người bệnh có thể kết hợp thêm với bài thuốc đắp lá cây đuôi chuột (Giã nát dược liệu, sau đó đem đi sao nóng và đắp trực tiếp lên vị trí cần điều trị).
Chữa chứng vàng da, nước tiểu vàng và sốt do bệnh gan
- Bạn chuẩn bị 40 gam cây đuôi chuột, rau má, rau diếp cá và cây chó đẻ.
- Tất cả dược liệu sau khi ngâm rửa cho vào ấm sắc cùng với lượng nước vừa đủ.
- Chia nước đã sắc thành nhiều phần nhỏ và uống hết trong ngày.
- Thực hiện bài thuốc này đều đặn mỗi ngày để nhanh chóng cải thiện các triệu chứng bệnh lý.
Chữa viêm đường tiết niệu
- Cần chuẩn bị cây đuôi chuột 40 gam, kim ngân hoa 10 gam, dây bòng bong và mã đề mỗi vị 30 gam.
- Tất cả dược liệu mang đi rửa sạch, để ráo.
- Sau đó cho vào ấm sắc với một lượng nước vừa đủ, đến khi cạn còn ⅓ thì tắt bếp.
- Chia nước thuốc thành từng lượng nhỏ để uống hết trong ngày.
- Áp dụng cách này đều đặn mỗi ngày, đến khi thấy các triệu chứng thuyên giảm.
Trị giun ở trẻ em
- Chuẩn bị một ít rễ đuôi chuột tươi.
- Mang nguyên liệu đi ngâm rửa với nước muối pha loãng trong khoảng 15 phút để loại bỏ hết bụi bẩn và tạp chất.
- Sau đó ép lấy nước cốt rễ đuôi chuột cho trẻ uống.
Chữa sốt rét
- Bạn chuẩn bị 1 nắm lá cỏ đuôi chuột tươi.
- Mang đi rửa sạch và ngâm với nước muối pha loãng trong 10 – 15 phút.
- Tiếp đó cho vào ấm sắc cùng một lượng nước vừa đủ rồi lấy nước uống.
- Mỗi ngày dùng 1 thang đến để các triệu chứng được cải thiện.
Chữa bệnh lậu và dùng cho phụ nữ vừa sảy thai
- Chuẩn bị một ít rễ dược liệu.
- Đem rửa nhiều lần cho thật sạch, rồi cho vào ấm sắc cùng với lượng nước vừa đủ.
- Uống đều đặn mỗi ngày để nhanh chóng cải thiện các triệu chứng.
Chữa ho, viêm đường tiết niệu và tiêu chảy
- Bạn chuẩn bị khoảng 20 – 30 gam cây đuôi chuột khô.
- Đem rửa sạch rồi cho vào ấm sắc cùng 1 lít nước lọc.
- Lưu ý để lửa nhỏ, đến khi cạn còn 500ml thì tắt bếp.
- Chia nhỏ nước thuốc ra uống nhiều lần trong ngày.
- Mỗi ngày sắc 1 thang, sử dụng đều đặn để cải thiện các triệu chứng bệnh viêm họng cấp, tiêu chảy,…
Hỗ trợ chữa bệnh tiểu đường giai đoạn 2
- Người bệnh chuẩn bị 30 gam lá và ngọn của đuôi chuột.
- Mang nguyên liệu đi ngâm rửa với nước muối pha loãng để loại bỏ tạp chất, vi khuẩn gây hại.
- Để ráo rồi cho vào cốc hãm với nước nóng trong 10 – 15 phút, rồi dùng thay trà.
- Thực hiện đều đặn mỗi ngày, các triệu chứng sẽ rất nhanh được cải thiện.
Cần lưu ý gì khi sử dụng cỏ đuôi chuột?
Để đảm bảo đạt được hiệu quả tối ưu và độ an toàn tuyệt đối, trong quá trình sử dụng cây đuôi chuột chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số vấn đề dưới đây:
- Dược liệu này chống chỉ định dùng cho phụ nữ mang thai và đang trong thời kỳ cho con bú. Bởi một số thành phần trong đó có khả năng gây ra những tác dụng phụ không mong muốn, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cũng như kết quả điều trị.
- Người mắc bệnh liên quan đến huyết áp hoặc đường huyết thấp nếu muốn sử dụng bài thuốc với đuôi chuột cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn.
- Tuyệt đối tuân thủ liều lượng và chỉ dẫn của chuyên khoa. Bởi việc lạm dụng dược liệu chữa bệnh có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.
- Cỏ đuôi chuột có tính hàn nên để đảm bảo an toàn, người bệnh cần thận trọng khi sử dụng. Đặc biệt là những người sử dụng trong thời gian dài có thể dẫn đến hư hàn. Chính vì vậy, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể.
- Trong thời gian áp dụng các bài thuốc trên nếu thấy các dấu hiệu bất thường như nổi mề đay, mẩn ngứa khó chịu, mệt mỏi, buồn nôn,…. bạn cần ngưng lại ngay và liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn xử lý kịp thời.
- Các bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc này chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh, không thể thay thế cho phương pháp điều trị chuyên sâu. Do đó, người bệnh không nên quá phụ thuộc vào những cách chữa phía trên.
Trên đây là một số thông tin cơ bản về cây đuôi chuột, bạn đó có thể dùng để tham khảo. Mặc dù, vị thuốc này mang lại nhiều tác dụng tốt nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách. Chính vì vậy, người bệnh nên tham khảo ý kiến của chuyên gia trước khi dùng.