Thảo Quyết Minh

Thảo quyết minh là một trong những vị thuốc nam phổ biến ở nhiều nơi trên nước ta còn được biết đến với tên gọi hạt muồng. Vị thuốc này được sử dụng trong nhiều bài thuốc với công dụng chữa cao huyết áp, mất ngủ, chàm, hắc lào, táo bón,… Trong bài viết dưới đây, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về những đặc điểm, công dụng, cách dùng hiệu quả và những lưu ý khi dùng thảo quyết minh.

Dược liệu thảo quyết minh là gì và những thông tin tổng quan

Thảo quyết minh là loài thực vật mọc hoang thân thuộc đối với người dân Việt Nam. Một số thông tin tổng quan được ghi nhận trong các tài liệu Đông y về loài cây này như sau:

• Tên gọi khác: Đậu ma, hạt muồng, giả lục đậu, lạc giời, quyết minh,….
• Tên khoa học: Cassia tora L
• Thuộc họ: Vang (Tên khoa học: Caesalpiniaceae)

Đặc điểm thực vật

Thảo quyết minh là loài thực vật thân thảo, nhỏ có chiều cao trung bình khoảng 30 – 90cm đôi khi có những cây có thể đạt đến 150cm. Dưới đây là những đặc điểm nổi bật giúp bạn phân biệt chính xác loài cây này:

• Thân cây nhỏ, phân cành, có màu xanh mướt và nhẵn, không có lông.
• Lá cây mọc so le, thuộc dạng kép lông chim, dìa chẵn, mỗi lá gồm 2 – 4 đôi lá chét. Phiến lá chét có hình trứng ngược, phía đầu lá nở rộng ra, dài khoảng 3 – 5cm, rộng chừng 15 – 25mm.
• Hoa thảo quyết minh mọc từ các nách lá, khoảng 3 – 4 lá sẽ có 1 hoa, màu vàng tươi nổi bật.
• Quả có hình trụ tròn, dài khoảng 12 – 14cm, rộng khoảng 4mm, bên trong có thể chứa đến 25 hạt.
• Hạt thảo quyết minh hình trụ, một số hạt có thể có hình tháp, hai đầu vát chéo, chiều dài khoảng 3 – 6mm, đường kính chừng 1 – 2.5mm. Bên ngoài hạt có màu nâu nhạt, hoặc màu lục nâu, bóng. Bốn cạnh hạt thường nổi thành gò, nhô lên khỏi vỏ hạt thành đường gân bao quanh, vỏ ngoài cứng. Khi cắt ngang có thể nhìn thấy chất dịch màu vàng nhạt hoặc màu trắng, không mùi và có vị hơi đắng.

Khu vực phân bố chủ yếu

Cây thảo quyết minh mọc hoang ở nhiều địa phương trên cả nước, phổ biến ở một số tỉnh thành như Hòa Bình, Phú Thọ, Nghệ An, Cao Bằng, Quảng Ninh,…

Ngoài ra, loài cây này còn được trồng nhiều tại nhà hoặc trồng trong các khu thảo dược nhằm thu hái dược liệu.

Thu hái và bào chế

Bộ phận chủ yếu được khai thác để làm dược liệu là phần hạt hay còn có tên gọi là quyết minh tử. Bên cạnh đó, thân và lá non cũng được thu hái để chế biến món ăn giúp an thần, ích gan, tiêu độc.

Thời điểm thu hoạch dược liệu tốt nhất là vào khoảng tháng 9 – 11 bởi đây là lúc hạt chín, chứa nhiều dược chất. Sau khi thu hái quả mang về phơi khô, đập dập để lấy hạt rồi lại tiếp tục phơi hạt cho đến khi khô hoàn toàn.

Dược liệu khô thu được cần bảo quản trong các lọ, túi bóng kín để tránh ẩm, nấm mốc hay côn trùng gây hại. Bên cạnh đó, người dùng có thể thường xuyên mang phơi nắng để bảo quản trong thời gian lâu hơn.

Thảo quyết minh có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Tác dụng của thảo quyết minh đã được minh chứng trong nhiều tài liệu thảo dược và được lưu truyền đến ngày nay. Đồng thời, trong nhiều năm trở lại đây các nhà khoa học cũng tiến hành nhiều thực nghiệm khẳng định những công dụng này. Vậy hạt thảo quyết minh có tác dụng gì, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong nội dung dưới đây.

Theo y học cổ truyền

Trong Đông y, thảo quyết minh được nhận định là dược liệu có vị nhạt, hơi đắng, có chất nhầy, sau khi sao qua thì có vị ngọt, đắng và mặn, tính hơi hàn. Đồng thời, dược liệu quy vào 2 kinh Thận, Can với các công dụng như thanh can, lợi thận, khử phong, nhuận tràng, thông tin, sáng mắt.

Từ đó, công dụng của thảo quyết minh giúp chủ trị nhiều chứng bệnh thường gặp, điển hình phải kể đến trị các bệnh về mắt, táo bón, mất ngủ, hắc lào, chàm, cao huyết áp, thong mang có màng, viêm gan và hỗ trợ điều trị Parkinson.

Theo y học hiện đại

Theo các nghiên cứu của y học hiện đại, chiết xuất thảo quyết minh chứa nhiều thành phần hóa học nổi bật như chất nhầy, chất béo, protid, crysophanola, antraglucozit, màu tự nhiên, tamin,…

Những hợp chất này đều có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt hoạt chất Anthraglucozit có tác dụng tăng nhu động, co bóp ruột nhưng không làm đau bụng và một số tác dụng như sau:

• Bổ thận, mát gan, an thần, hạ huyết áp.
• Trị chứng mờ mắt, đau mắt đỏ, mất ngủ, táo bón,…

Các bài thuốc từ thảo quyết minh hiệu quả

Những nội dung trên chắc hẳn đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về dược liệu thảo quyết minh có công dụng gì. Thế nhưng, để mang đến hiệu quả tối ưu nhất, người bệnh tuyệt đối không nên dùng một cách bừa bãi mà cần theo những công thức nhất định.

Bài thuốc trị đau mắt đỏ, đau đầu do phong nhiệt

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh sao vàng 12gr, phòng phong, hoàng liên mỗi vị 8gr, thăng ma, cam thảo mỗi vị 2gr, sài hồ, cúc hoa, đạm trúc điệp mỗi vị 12gr cùng vớitế tan 2gr.
• Sắc kỹ các dược liệu, chắt lấy nước uống hàng ngày, mỗi ngày một thang.

Bài thuốc trị viêm màng tiếp hợp cấp

Đối với những người bệnh mắc chứng mắt sưng đau, đỏ, chảy nước mắt nhiều có thể dùng bài thuốc dưới đây:

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh 16gr, thạch quyết minh, cúc hoa, hoàng cần, mạn kinh tử, mộc tằng, bạch thược mỗi vị 12gr, thạch cao 20gr và xuyên khung 6gr.
• Sắc tất cả các dược liệu, chắt lấy nước thuốc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc chữa đau đầu do huyết áp cao 

• Dùng 20gr dược liệu, rửa sạch rồi sắc với nước uống hàng ngày.
• Ngoài ra, người dùng có thể kết hợp cùng bạch tật lê, câu đằng mỗi vị 12gr sắc thành thuốc để uống.

Bài thuốc trị đau nửa đầu

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh, dã cúc hoa mỗi vị 12gr, xuyên khung, mạn kinh tử, phòng phong, hoàng liên mỗi vị 8gr, thăng ma, cam thảo mỗi vị 4gr và 2gr tế tân.
• Sắc các dược liệu trên, lọc bỏ bã, chắt lấy nước thuốc uống.

Bài thuốc trị táo bón mãn tính

Với chứng bệnh táo bón mãn tính, người dùng có thể sử dụng một trong 2 bài thuốc dưới đây:

• Bài thuốc 1: Dùng dược liệu nấu thành nước uống như nước trà, dùng đều đặn hàng ngày.
• Bài thuốc 2: Lấy thảo quyết minh, me chín (bỏ hạt) với tỷ lệ 1:1, sấy khô tán thành bột mịn rồi trộn với mật ong vo thành viên hoàn to bằng hạt ngô. Mỗi lần uống từ 10 – 20gr trước khi đi ngủ.

Bài thuốc trị hắc lào, chàm, nấm ở trẻ nhỏ

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh 20gr, giấm 5ml cùng với 40 – 50ml rượu.
• Đổ tất cả các nguyên liệu trên vào bình rồi ngâm trong vòng 10 ngày.
• Sau đó lấy phần nước thuốc thu được thoa lên vùng da bị bệnh, thực hiện đều đặn hàng ngày đến khi da lành lại.

Bài thuốc trị nấm âm đạo

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh 40gr sắc với nước.
• Dùng nước thuốc để rửa và xông âm đạo hàng ngày, thực hiện liên tục trong vòng 10 ngày.

Bài thuốc điều trị mỡ máu tăng cao

• Dùng 50gr dược liệu sắc kỹ với nước.
• Nước thuốc thu được chia thành 3 lần uống trong ngày, mỗi ngày uống 1 thang.

Bài thuốc thảo quyết minh trị can thận âm hư

• Chuẩn bị: 15gr thảo quyết minh, sa uyển tử, câu kỷ tử, bạch tật lê, nữ trinh tử mỗi vị 12gr.
• Sắc các dược liệu trên thành nước thuốc để uống hàng ngày.

Bài thuốc cỏ ngọt thảo quyết minh hỗ trợ hạ huyết áp

• Chuẩn bị: Thảo quyết minh sao cháy 12gr, cỏ ngọt 6gr, cúc hoa 4gr, hoa hòe sao vàng 10gr.
• Pha các dược liệu trên với nước sôi, dùng uống nhiều lần trong ngày thay nước chè.

Người dùng cần kiên trì sử dụng liên tục trong 3 – 4 tuần sẽ mang đến những dấu hiệu chuyển biến tích cực.

Cách pha trà thảo quyết minh giảm cân

Trà thảo quyết minh được nhiều người sử dụng với công dụng hạ lipid máu, giảm cholesterol xấu từ đó giúp giảm cân hiệu quả. Cách pha trà như sau:

• Dùng thảo quyết minh sao vàng cho đến khi các hạt có tiếng nổ lách tách, chuyển sang màu vàng thẫm thì dừng.
• Mỗi ngày dùng 5 – 20gr dược liệu hãm với nước sôi uống ngày ngày.

Kiên trì sử dụng theo mỗi liệu trình kéo dài từ 10 – 15 ngày sau đó nghỉ 3 – 5 ngày lại tiếp tục dùng liệu trình 2.

Những lưu ý khi dùng thảo quyết minh trị bệnh

Sử dụng thuốc nam trị bệnh là một trong những xu hướng phổ biến trong thời gian gần đây, tuy nhiên, trong quá trình uống thảo quyết minh người dùng cần lưu ý những điểm sau:

• Người mắc bệnh tiêu chảy, tiểu đường, huyết áp thấp không nên sử dụng.
• Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cần thận trọng khi dùng đồng thời nên tham khảo ý kiến người có chuyên môn trước khi dùng.
• Cần nhận biết chính xác dược liệu trước khi dùng, không nhầm lẫn với các loài khác như cây điền thanh, cây lục lạc lá tròn,…
• Các bài thuốc trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, trước khi dùng người bệnh cần trao đổi với bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả tốt nhất.

Dược liệu thảo quyết minh mua ở đâu uy tín, chất lượng?

Hiện nay, hầu hết các cửa hàng đông dược, phòng khám đông y, chợ dân sinh,… đều có bán vị thuốc thảo quyết minh. Tuy vậy, trước thực trạng thuốc nam kém chất lượng, nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, người bệnh cần hết sức lưu ý trước khi lựa chọn sản phẩm.

Với mong muốn người bệnh được tiếp cận nguồn thảo dược an toàn, chất lượng, Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Vietfarm đẩy mạnh cung cấp ra thị trường các dược liệu chất lượng cao.

Vietfarm là một trong những đơn vị đi đầu trong lĩnh vực nuôi trồng dược liệu khép kín, đạt chuẩn GACP – WHO tại huyện Tam Đảo (Vĩnh Phúc). Từ khâu chọn giống đến chăm sóc, sấy khô và đóng gói đều được thực hiện với sự giám sát của các chuyên gia hàng đầu, công nghệ hiện đại. Đặc biệt, tại Vietfarm tuyệt đối không sử dụng chất bảo vệ thực vật hay chất bảo quản gây hại đến sức khỏe. Từ đó, người dùng hoàn toàn có thể đặt trọn niềm tin vào Vietfarm.

Ngoài ra, do cắt giảm nhiều chi phí trung gian, cung cấp sản phẩm đến tận tay người tiêu dùng nên giá thành dược liệu Vietfarm vô cùng hợp lý. Mỗi túi 0,5kg thảo quyết minh sấy khô chất lượng chỉ có giá là 125,000 VNĐ – một mức giá vô cùng hợp lý. Khi mua với số lượng trên 3kg, đơn hàng của quý khách còn nhận thêm ưu đãi vận chuyển tại nhà miễn phí.

Trên đây là những thông tin chi tiết nhất về thảo quyết minh dược liệu. Nếu bạn đọc còn bất cứ thông tin hay thắc mắc nào hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.