Đinh Lăng Nếp

Đinh lăng nếp được nhắc tới là loại “nhân sâm của người nghèo” dùng để chữa bách bệnh. Ngoài ra đây còn là thảo dược giúp bồi bổ, tăng cường sức khỏe rất tốt. Trong bài viết này, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh, Viện trưởng Viện NC&PT Y dược học cổ truyền dân tộc sẽ có những chia sẻ thú vị về dược liệu này. Từ đó người dùng có thể tận dụng được toàn bộ dược chất có trong thảo dược đinh lăng.

Một số đặc điểm của cây đinh lăng nếp

Đinh lăng hay còn có tên gọi khác là nam dương sâm, cây gỏi cá. Loại cây này thuộc họ Araliaceae – Cuồng; tên khoa học là Polyscias fruticosa.

• Hình dáng: Thân cây nhỏ, chiều cao chừng 1 – 2 mét. Lá dạng kép có hình lông chim, thường mọc so le nhau. Viền lá có răng cưa nhỏ. Hoa đinh lăng màu xám hoặc màu lục nhạt. Trái dẹp màu trắng và hơi ngả bạc.
• Bộ phận sử dụng làm dược liệu: Cây đinh lăng nếp có thể tận dụng cả củ, rễ, lá cây làm vị thuốc chữa bệnh.
• Thành phần dược lý: Trong đinh lăng nếp là sự hội tụ của các thành phần bao gồm: alcaloid, glucozit, tanin, vitamin B, saponin, flavonoid,  các axit amin trong đó có lysin, cysteine, và methionine là những axit amin.
• Bảo quản: Đinh lăng lá nếp nên sao kỹ, sấy khô sẽ bảo quản được lâu hơn. Bạn nên để dược liệu trong túi nilon buộc kín hoặc hút chân không. Bảo quản nơi cao ráo, tránh ẩm ướt, không để trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời.
• Phân bố: Loại cây này được tìm thấy nhiều ở các tỉnh phía Nam của Trung Quốc. Tại Việt Nam, đinh lăng được trồng nhiều tại các tỉnh thành miền núi, trung du phía bắc: Lào Cai, Yên Bái, Bắc Giang,…

Phân biệt cây đinh lăng nếp và đinh lăng tẻ

Đinh lăng nếp và đinh lăng tẻ rất dễ bị nhầm lẫn với nhau bởi vậy bạn có thể dựa theo những đặc điểm sau đây để phân biệt 2 loại cây đinh lăng này:

Đinh lăng nếp

Thân cây nhẵn, không có gai, chiều cao có thể lên tới 1,5m. Dáng lá nhỏ và phần méo của lá không đều. Chiều dài từ bé đến ngọn chừng 20 – 40cm. Đinh lăng lá nếp được sử dụng như một loại rau sống ăn kèm. Rễ cây có vị ngọt nhẹ, mùi tỏa hương thơm nhẹ, củ rễ thường giòn và dễ bẻ gãy.

Đinh lăng tẻ

Gồm một số đặc điểm đặc trưng như: lá gần giống mũi mác, xếp cân đối và không có xẻ thùy hình chân chim giống lá nếp. Loại này thường bị nhầm lẫn với cây đinh lăng nếp lá nhỏ. Do phần thân và rễ rất giống nhau. Đặc biệt phần lá non lúc mới mọc cũng có nhiều nét tương đồng.

Đinh lăng nếp với những công dụng tuyệt vời

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh, cây đinh lăng nếp mang lại rất nhiều công dụng trong việc bồi bổ, nâng cao sức khỏe. Đồng thời, dược liệu này còn góp mặt trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Có thể kể tới những công dụng như:

• Bồi bổ cơ thăng, tăng sức đề kháng: Rễ cây thuốc có tính mát, có thể để pha trà, chứa nhiều dinh dưỡng tốt bồi bổ cơ thể, tăng cảm giác thoải mái, thư thái rất thích hợp cho người làm việc căng thẳng, mệt mỏi.
• Bồi bổ sản phụ, lợi sữa, mát sữa: Phụ nữ sau sinh sử dụng nước sắc đinh lăng nếp giúp mát sữa, lợi sữa; góp mặt phòng ngừa bị tắc tia sữa, căng tức ngực.
• Phòng co giật ở trẻ em: Các phân tích, nghiên cứu chỉ ra rằng trong trà đinh lăng có chứa nhiều alkaloid và các axit amin có tác dụng bổ trợ cho giấc ngủ trẻ em ngon hơn. Bé không bị giật mình, hạn chế tình trạng đổ mồ hôi trộm.

• Làm lành vết thương, chữa đau nhức xương khớp: Hoạt chất có trong đinh lăng lá nếp hoạt động giống như một loại kháng sinh tự nhiên có khả năng tiêu viêm, kháng khuẩn, giảm đau nhức xương. Ngoài ra đây còn là vị thuốc rất tốt cho những người bị thấp khớp do hoạt động nhiều, tuổi già, viêm xương, loãng xương,…
• Chữa liệt dương: Rễ đinh lăng nếp hãm thành trà hàng ngày hoặc ngâm rượu là vị rượu thuốc bồi bổ sinh lực cho nam giới. Sử dụng đúng liều lượng giúp tăng chất lượng tinh trùng, bổ thận tráng dương, tăng cường khả năng sinh lý.

Ngoài ra đinh lăng lá nếp còn có tác dụng chữa bệnh ho mãn tính, chữa nhức đầu, tức ngực, sốt dài ngày.

Hướng dẫn sử dụng đinh lăng lá nếp mang lại hiệu quả tốt nhất

Bác sĩ Vân Anh xin gợi ý một số cách sử dụng đinh lăng lá nếp nhỏ để bồi bổ cơ thể cũng như hỗ trợ điều trị bệnh như sau:

Đinh lăng nếp ngâm rượu sử dụng hàng ngày

Rượu đinh lăng nếp được xem là thứ rượu đại bổ giúp cánh mày râu tăng cường sinh lý, hỗ trợ điều trị vô sinh hiếm muộn ở nam giới.

Cách ngâm rượu đinh lăng:

Chuẩn bị: Rễ đinh lăng nếp, bình thủy tinh hoặc bình sứ để ngâm rượu được tiệt trùng sạch sẽ, rượu trắng. Sử dụng rễ phơi khô, mỗi lần chừng 1 – 4g nếu dùng thân, rễ, lá,… Trường hợp nếu dùng cành khô thì lấy chừng 30 – 50g,

Thực hiện: 

• Rửa sạch đinh lăng để loại bỏ bụi bẩn sau đó để cho ráo nước.
• Xếp vào bình rượu, rồi đổ rượu đã chuẩn bị theo tỷ lệ cứ 1kg rễ sẽ ngâm với 4 lít rượu.
• Thời gian ngâm khoảng 2 – 3 tháng là có thể dùng được. Mỗi ngày sử dụng từ 1 – 2 chén nhỏ sau ăn.
• Bảo quản bình rượu nơi khô ráo, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ dược liệu

Đinh lăng nếp từ lâu được các danh y sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Cụ thể như sau:

• Bài thuốc chữa bệnh cho người thiếu máu: Chuẩn bị rễ đinh lăng, thục địa, hà thủ ô mỗi vị 100g; thêm 20g tam thất. Các nguyên liệu rửa sạch, để khô sau đó tán thành bột mịn. Mỗi lần sử dụng khoảng 100g hỗn hợp bột sắc với nước uống.
• Bài thuốc chữa tê khớp, GOUT: Lấy chứng 10 – 30g cành đinh lăng khô. Thêm cúc tần, cam thảo dây, rễ cây xấu hổ với lượng như nhau. Đem hỗn hợp rửa sạch rồi sắc với nước tới khi cạn còn 250ml. Tắt bếp, chắt nước cốt và chia để uống nhiều lần trong ngày, uống khi thuốc còn ấm.
• Bài thuốc chữa bệnh gan: Rễ đinh lăng, rễ cỏ tranh, biển đậu mỗi loại 12g; thêm 8g nghệ. Rửa sạch các nguyên liệu cho hết bụi bẩn rồi để ráo nước. Thêm nước nấu khoảng 45 phút rồi lọc lấy nước cốt, uống trong vòng 1 tháng.
• Thuốc chữa sinh lý cho nam giới: Nguyên liệu gồm 12g củ đinh lăng nếp lá nhỏ, 12g cám nếp, 12g kỷ tử; trâu cổ, ban long mỗi vị 8g; thêm vào 6g sa nhân. Đem hỗn hợp sắc cùng nước sử dụng liên tục trong 1 tháng, mỗi ngày 1 thang.

• Bài thuốc chữa ho, hen suyễn: Chuẩn bị rễ đinh lăng, rau tần dày lá, đậu săng, nghệ vàng, tang bạch bì mỗi loại 8g. Thêm vào xương bồ 6g, sinh khương khô 4g. Cho hỗn hợp dược liệu nấu cùng 750ml, sắc nhỏ lửa cho tới khi cạn còn 250ml nước. Chắt uống nước cốt, mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng và buổi tối.
• Bài thuốc hỗ trợ cải thiện chức năng gan thận: Chuẩn bị 40g đinh lăng, 40g cây xấu hổ, 30g rau ngổ. Thêm râu ngô, xa tiền thảo mỗi vị 20g. Đem các nguyên liệu này sắc cùng nước uống rồi chia thành nhiều lần trong ngày.
• Bài thuốc an thần, trị mất ngủ: 20g lá đinh lăng nếp, 20g tang diệp. Thêm lá vông, hạt sen mỗi vị 16g; tâm sen 12g. Rửa sạch nguyên liệu sau đó rửa sạch để sắc nước, chia thành 2 phần uống trong ngày.
• Bài thuốc chữa mề đay, sởi, kiết lỵ: Sắc khoảng 10g lá đinh lăng cùng 200ml nước. Chia đều mỗi ngày uống từ 2 – 3 lần.
• Bài thuốc phòng co giật ở trẻ em: Sao vàng lá đinh lăng ( có thể sử dụng cả lá già và lá non), hạ thổ rồi sử dụng làm gối hoặc lót dưới giường cho trẻ nằm.
• Bài thuốc chữa tắc tia sữa cho sản phụ: Sử dụng 40g lá đinh lăng, rửa sạch sau đó cho vào nồi sắc cùng 300ml nước. Đun cho tới khi còn 200ml thì tắt bếp. Sử dụng 2 lần mỗi ngày, nên uống thuốc khi nóng và sử dụng hết trong ngày. Không để qua ngày để tránh bị đau bụng. Hoặc có thể nấu cháo lá đinh lăng khoảng 50g, thêm 1 bong bóng lợn, gạo nếp. Nấu cháo ăn hàng ngày giúp cải thiện tình trạng tắc sữa cho mẹ bỉm.

Sử dụng làm đẹp da

Ngoài công dụng tăng cường sức khỏe, hỗ trợ chữa bệnh, cây đinh lăng còn được ứng dụng trong lĩnh vực làm đẹp da cho phụ nữ.

Đinh lăng làm trắng da

Với sự góp mặt của các axit amin như methionin, cystein, acid, glucoid, đặc biệt là các vitamin B, đinh lăng có tác dụng dưỡng trắng da hiệu quả.

Nguyên liệu gồm có: Lá đinh lăng, lá mây, quả chanh tươi, sả.

Thực hiện:

• Rửa sạch các nguyên liệu, để ráo nước
• Cho hỗn hợp gồm lá đinh lăng, lá mây, sả, thêm lượng nước vừa đủ vào nồi rồi đun sôi khoảng 5 – 10 phút.
• Đợi nước nguội một chút rồi lọc lấy nước cốt, bỏ phần lá.
• Cho nước vừa lọc vào bồn tắm, vắt thêm chanh tươi.
• Tiến hành ngâm mình trong bồn tắm hoặc nếu không có bồn bạn lấy khăn mềm thấm nước lá đinh lăng rồi thoa lên da.

Ngoài ra có thể xông mặt bằng nước lá đinh lăng nếp để loại bỏ bã nhờn, thu nhỏ lỗ chân lông.

Trị mụn bằng đinh lăng

Bài thuốc trị mụn bằng lá đinh lăng thực hiện đơn giản như sau:

• Rửa sạch một ít lá đinh lăng sau đó giã nhuyễn bằng một ít muối tinh.
• Đem hỗn hợp này đắp lên vùng da bị mụn, đắp nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương da.
• Sau khi thấy dung dịch khô thì rửa sạch lại bằng nước.
• Mỗi ngày thực hiện 1 lần vào buổi tối trước khi đi ngủ để dưỡng chất thẩm thấu đều vào da. Kiên trì thực hiện trong 2 tuần các nốt mụn sẽ được cải thiện, da dẻ hồng hào, mịn màng.

Lưu ý khi sử dụng cây đinh lăng nếp

Trong quá trình sử dụng để hấp thu tối đa dược chất, tránh một số tác dụng phụ không mong muốn, người dùng cần lưu ý những điều sau đây:

Những người không nên dùng đinh lăng

• Phụ nữ đang trong thai kỳ không nên dùng bởi thành phần trong dược liệu có thể khiến cổ tử cung co bóp mạnh, ảnh hưởng tới thai nhi.
• Trẻ nhỏ dưới 10 tuổi không được sử dụng bởi dễ gây đau bụng, tiêu chảy.
• Những người có tiền sử bị gan mật không sử dụng dược liệu.
• Liều lượng sử dụng hợp lý: Mỗi người một ngày không nên dùng quá 50g đinh lăng nếp. Hoạt chất Saponin trong dược liệu có thể làm vỡ hồng cầu gây ra hiện tượng chóng mặt, buồn nôn hay còn gọi là say đinh lăng. Liều lượng sử dụng cần được hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên khoa, không sử dụng theo cảm tính.

Độ tuổi của cây thuốc đinh lăng nếp

Cây đinh lăng nếp được sử dụng làm dược liệu tốt nhất là từ 2 – 5 năm tuổi. Đây là lúc dược chất trong cây có thể phát huy tốt nhất. Nếu để củ đinh lăng nếp lá nhỏ quá già, các hoạt chất sẽ không còn giữ nguyên vẹn.

Có thể sử dụng dược liệu khi no hoặc bình thường. Trong mùa hè nóng nực, đinh lăng có thể sử dụng để giải khát, thanh nhiệt cơ thể cũng rất tốt.

Đinh lăng nếp giá bao nhiêu, mua ở đâu chất lượng?

Mức giá đinh lăng nếp phụ thuộc vào chất lượng, số năm tuổi, địa chỉ bán sản phẩm. Dưới đây là một số mức giá đinh lăng nếp trên thị trường:

Giá củ đinh lăng tươi:

• Loại 3 – 5kg có giá 350.000 vnđ/kg
• Loại 5 – 7kg có giá 400.000 vnđ/kg
• Loại 7 – 9kg có giá 450.000vnđ/kg
• Loại trên 12kg có mức giá khoảng 650.000 vnđ/kg.

Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng Dược liệu Vietfarm hiện là đơn vị bán buôn dược liệu uy tín tại Việt Nam. Vietfarm cung cấp đinh lăng nếp chất lượng được nuôi trồng tự nhiên tại rừng dược liệu chuyên canh đặt tại Yên Bái và Bắc Giang. Quá trình nuôi trồng không sử dụng chất hóa học, nhằm đảm bảo 100% DƯỢC TÍNH TỰ NHIÊN, an toàn tuyệt đối cho người sử dụng.

Bên cạnh đó, trước khi phân phối ra thị trường, đinh lăng Vietfarm được kiểm nghiệm chất lượng khắt khe bởi các chuyên gia hàng đầu. Sản phẩm đạt quy trình sản xuất quốc tế GACP – WHO, chất lượng đạt chuẩn CO – CQ. Khi mua dược liệu tại Vietfarm người tiêu dùng sẽ được trực tiếp bác sĩ Nguyễn Vân Anh hướng dẫn về cách sử dụng đạt hiệu quả tốt nhất, phù hợp với thể trạng mỗi người.

Trên đây là toàn bộ thông tin về cây đinh lăng nếp và Vietfarm muốn gửi tới quý bạn đọc. Để mua và đặt hàng hãy liên hệ ngay với chúng tôi. Vietfarm cam kết mang tới dược liệu đạt chuẩn, giá cả hợp lý cho nhân dân Việt.