Cây Huyết Dụ

Cây huyết dụ là loài cây được trồng nhiều tại Việt Nam với công dụng làm cảnh là chủ yếu. Ít ai biết được rằng loài cây này lại là một trong những dược liệu quý trong Đông y với nhiều công dụng như trị các bệnh về đường huyết, phong thấp, đau nhức xương khớp,… Để tìm hiểu rõ hơn về thảo dược huyết dụ là gì, hãy cùng chúng tôi khám phá trong bài viết dưới đây.

Cây huyết dụ là cây gì và những thông tin tổng quan

Cây huyết dụ là loài mọc hoang, sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu tại Việt Nam. Ngay sau đây là những thông tin tổng quan về thảo dược này:

• Tên gọi khác: Huyết dụng, huyết dụ lá đỏ, phát dụ, long huyết, thiết dụ, phật dụ,…
• Tên khoa học: Cordyline terminalis Kanth
• Thuộc họ: Huyết dụ (Danh pháp khoa học là Dracaenaceae)

Đặc điểm thực vật

Bạn có thể dễ dàng phân biệt được thảo dược này nhờ những đặc điểm nổi bật dưới đây:

• Là loài cây thân thảo, mọc tập trung thành từng đám, thân cây mảnh, nhỏ, nhiều đốt sẹo, gần như không phân nhánh và cao chừng 2m.
• Từ phần ngọn, lá mọc tập trung thành cụm, xếp thành 2 dãy. Mỗi phiến lá dài, có hình lưỡi kiếm, thuôn nhọn ở đầu, dài từ 20 – 50cm, rộng khoảng 5 – 10cm. Mép lá nguyên, không xẻ thùy, hai mặt màu đỏ tím tía, cuống lá dài.
• Khoảng tháng 12 hàng năm, cây ra hoa. Hoa huyết dụ xuất hiện thành từng cụm hoặc có thể phân nhánh thành nhiều cụm nhỏ, mọc ở ngọn thân, dài khoảng 30 – 40cm. Mỗi bông hoa có mày trắng, bên ngoài màu tía, lá đài 3, thuôn nhọn, cánh hoa 2 và hơi thắt lại ở giữa.
• Đến tháng 1 cây đậu quả, quả có hình cầu và mọng.

Câu huyết dụ có mấy loại phổ biến hiện nay?

Theo ghi nhận, hiện nay có hai loại huyết dụ phổ biến nhất ở nước ta, bao gồm:

• Loại 1: Toàn thân và các mặt lá đều có màu tím đỏ đặc trưng.
• Loại 2: Cây có mặt trên lá màu xanh, ở dưới màu tím.

Hai loại cây này đều có nhiều công dụng trong việc điều trị bệnh. Tuy nhiên, theo các tài liệu cây huyết dụ đỏ có hàm lượng dược tính tốt hơn và được dùng phổ biến hơn cây huyết dụ xanh. Ngoài ra, một điểm khác biệt lớn nữa phải kể đến là kích thước phần lá. Cây huyết dụ lá nhỏ hay chính là cây huyết dụ lá đỏ có nhiều công dụng chữa bệnh hơn cây huyết dụ lá xanh.

Trong bài viết này, chúng ta tìm hiểu sâu hơn về cây huyết dụ đỏ có tác dụng gì, cách dùng ra sao.

Khu vực phân bố chủ yếu

Cây huyết dụ có sức sống khỏe, chịu được khô hạn nên rất dễ sinh trưởng dù ở môi trường nào. Chính vì thế, loài cây này xuất hiện ở hầu khắp nước ta từ các tỉnh thành miền núi phía Bắc đến khu vực miền Nam.

Đồng thời, với màu sắc độc lạ cùng dược tính cao, huyết dụ còn được trồng ở nhiều gia đình với công dụng làm cảnh và trong các vườn dược liệu để làm thuốc.

Cây huyết dụ nên trồng ở đâu thu được chất lượng dược liệu tốt nhất? Theo kinh nghiệm dân gian, loài cây này nên trồng tại các khu vực có nhiều ánh sáng mặt trời, tránh những nơi ô nhiễm.

Thu hái và bào chế

Bộ phận cây huyết dụ được thu hái để làm dược liệu là phần lá bởi chúng chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Trong những nội dung tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về lá huyết dụ chữa bệnh gì.

Đối với thảo dược này, người dùng có thể thu hái quanh năm vào bất cứ thời điểm nào. Lá cây sau khi thu hái, rửa sạch rồi cắt thành những khúc nhỏ, phơi hoặc sấy khô để sử dụng trong thời gian dài. Bên cạnh đó, lá huyết dụ tươi và phần rễ cũng được dùng trong một số bài thuốc.

Sau khi bào chế, cần bảo quản dược liệu khô trong các lọ hay túi bóng kín để nơi khô ráo, tránh ẩm mốc, côn trùng gây hại.

Ngoài ra, người dùng cũng có thể dùng cây huyết dụ ngâm rượu để điều trị bệnh.

Sử dụng cây huyết dụ có tác dụng gì?

Đã từ lâu, cây huyết dụ đã được mệnh danh là thảo dược vàng trong điều trị các bệnh về đường huyết, kháng khuẩn,… Và để kiểm chứng những tác dụng đó, chúng ta cùng tìm hiểu những nội dung ngay sau đây:

Theo y học cổ truyền

Trong nhiều tài liệu y học cổ truyền, huyết dụ là dược liệu có vị hơi ngọt, tính bình và quy vào 2 kinh gồm Can, Thận với nhiều công năng như thanh huyết, cầm máu, tán ứ định thống, bổ huyết, thông ứ,… Với nhiều đặc tính dược học quý hiếm như vậy, cây huyết dụ chữa được bệnh gì? Câu hỏi này sẽ được giải đáp với những thông tin sau.

• Trị lao phổi đi kèm với thổ huyết, ho gà ở trẻ em.
• Chữa rong kinh, băng huyết, lậu huyết, kỳ kinh nguyệt kéo dài bất thường và mất nhiều máu.
• Chữa kiết lỵ ra máu, viêm ruột, lỵ, xích bạch đới.
• Trị phong thấp, đau nhức toàn thân, sưng do chấn thương hiệu quả.

Theo y học hiện đại

Bên cạnh nền y học cổ truyền, ngày nay, y học hiện đại cũng đã có nhiều nghiên cứu chứng minh được những tác dụng cây huyết dụ. Trước tiên là kết quả của nhiều thực nghiệm cho thấy loài cây này chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe gồm Phenol, Acid amin, đường, Anthocyanin, chất chống oxy hóa,…

Vậy những hoạt chất này có trong lá huyết dụ có tác dụng gì? Qua kết quả của các nghiên cứu đã khẳng định lá cây huyết dụ là một dược liệu quý nhờ những tác dụng sau đây:

• Kháng viêm, ức chế sự hoạt động của một số vi khuẩn, chống oxy hóa.
• Trị ho ra máu, chảy máu cam, đi tiểu ra máu, kiết lỵ, bệnh trĩ.
• Điều trị phong thấp, nhức mỏi xương khớp, cơ thể ê ẩm.
• Chữa rong kinh, băng huyết, kinh nguyệt mất nhiều máu ở phụ nữ.
• Trị sốt xuất huyết, ho gà.

Những bài thuốc từ cây huyết dụ hiệu quả nhất

Những nội dung trên đã giúp giải đáp thắc mắc huyết dụ có tác dụng gì, ngay sau đây, chúng tôi xin chia sẻ những bài thuốc chữa bệnh từ cây huyết dụ hiệu quả nhất.

Bài thuốc ho ra máu, chảy máu cam hay chảy máu dưới da

• Chuẩn bị: Lá huyết dụ tươi 30gr, trắc bá diệp sao vàng 20gr, cây nhọ nồi 20gr.
• Sắc tất cả dược liệu rồi lọc bỏ bã, chắt lấy phần nước uống hoặc có thể chia thành 2 – 3 lần uống trong ngày.

Ngoài ra, nếu bị ho ra máu cũng có thể sử dụng bài thuốc dưới đây:

• Chuẩn bị: 10gr cây huyết dụ, rễ rẻ quạt 8gr, trắc bách diệp đen, lá thài lài tía mỗi vị 4gr.
• Sắc các dược liệu với khoảng 600ml nước đến khi cô cạn còn 2/3 thì chắt lấy nước chia thành 2 – 3 lần uống.

Bài thuốc cây huyết dụ chữa xuất huyết

• Dùng 40 – 50gr lá huyết dụ tươi đun kỹ với nước.
• Phần nước thuốc thu được uống thành 2 – 3 lần trong ngày.

Đối với bài thuốc này, người dùng cần lưu ý không sử dụng cho phụ nữ mới phá bỏ thai hoặc sinh bị sót rau.

Bài thuốc chữa xích bạch đới, kiết lỵ, viêm dạ dày, ruột

• Chuẩn bị: Lá cây huyết dụ tươi 40gr hoặc dược liệu khô khoảng 4 – 5gr, lá sống đời cùng xích đồng nam mỗi vị 20gr.
• Sắc kỹ các dược liệu chia thành 2 – 3 lần uống.

Mỗi ngày sử dụng một thang không chỉ giúp bạn trị các bệnh như xích bạch đới, kiết lỵ, viêm dạ dày, đường ruột. Mà còn hiệu quả trong việc chữa rong huyết, trĩ nội, hậu môn bị lở loét ra máu.

Bài thuốc chữa rong kinh

Bài thuốc 1

• Chuẩn bị: Lá huyết dụ tươi 20gr, rễ cỏ tranh, đài quả mướp mỗi vị 10gr, rễ cây cỏ gừng 8gr.
• Cắt nhỏ các dược liệu rồi sắc cùng khoảng 300ml nước đến khi cô cạn còn 1/3 thì dừng, chắt lấy nước thuốc uống thành 2 lần.

Bài thuốc 2

• Chuẩn bị: Lá huyết dụ tươi, cành tử tô, hoa cau đực mỗi vị 10gr và một ít tóc.
• Dược liệu bỏ thái nhỏ, rồi sao vàng, tóc mang đốt thành than.
• Trộn đều các dược liệu rồi sắc uống thành 2 – 3 lần trong ngày.

Mỗi ngày uống một thang cho đến khi bệnh tình khỏi hẳn.

Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp, phong thấp

• Chuẩn bị: Rễ, lá cây huyết dụ 30gr, và huyết giác 15gr.
• Sắc dược liệu lấy nước uống hàng ngày đến khi khỏi hẳn.

Bài thuốc chữa đi tiểu ra máu

• Chuẩn bị: Lá cây huyết dụ 20gr, rễ cây rang, lá lẩu, lá cây muối, lá tiết dê mỗi vị 10gr. Lưu ý tất cả dược liệu này đều là dược liệu tươi.
• Rửa sạch dược liệu rồi giã nhuyễn, chắt lấy nước cốt để uống hàng ngày.

Bài thuốc chữa kiết lỵ

• Chuẩn bị: Lá huyết dụ tươi, rau má tươi mỗi vị 20gr và cỏ nhọ nồi tươi 12gr.
• Rửa sạch dược liệu, để ráo nước, giã nát rồi chắt lấy nước cốt để uống hàng ngày.

Bài thuốc chữa sốt xuất huyết

• Chuẩn bị: Lá huyết dụ tươi, cỏ nhọ nồi, trắc bá sao đen mỗi vị 20gr.
• Sắc kỹ các dược liệu, chắt lấy nước thuốc uống thành 2 – 3 bữa trong ngày.

Bài thuốc trị bệnh trĩ từ cây huyết dụ

• Dùng 200gr lá huyết dụ tươi, rửa sạch rồi để ráo nước.
• Sắc dược liệu cùng với 200ml nước đến khi cô cạn còn nửa thì chắt lấy nước uống trong ngày.

Những lưu ý khi sử dụng cây huyết dụ trị bệnh

Dù cây huyết dụ không chứa độc tố nhưng người dùng không nên sử dụng một cách bừa bãi mà cần lưu ý những điều sau đây:

• Đối với người cao tuổi, trẻ nhỏ hay phụ nữ mang thai cần thận trọng khi sử dụng, cần tham khảo ý kiến các bác sĩ trước khi dùng.
• Sử dụng cây huyết dụ chữa bệnh gì cũng cần tham khảo ý kiến và tuân thủ lời khuyên, hướng dẫn của các bác sĩ, chuyên gia, không được tự ý điều chỉnh liều lượng.
• Để thấy được hiệu quả rõ rệt, người dùng cần sử dụng kiên trì trong thời gian dài.
• Không nên dùng dược liệu cho những người bị mẫn cảm với bất cứ dược liệu nào. Đồng thời ngay lập tức tìm đến các cơ sở y tế nếu thấy có những dấu hiệu bất thường khi sử dụng cây huyết dụ.

Lá huyết dụ mua ở đâu uy tín, chất lượng nhất?

Người dùng có thể dễ dàng trồng dược liệu này tại gia đình mình để sử dụng quanh năm. Ngoài ra, dược liệu này còn được bày bán tại nhiều khu chợ, hiệu thuốc đông y,… với mức giá dao động khoảng 200.000 – 350.000 kg. Dù rất dễ mua, giá thành phải chăng nhưng người dùng vẫn cần cảnh giác trước những dược liệu kém chất lượng, sử dụng chất bảo quản độc hại cho sức khỏe.

Và để tránh những vấn đề này, hãy đến với Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Vietfarm. Vietfarm là một trong những cơ sở đi đầu với quy trình trồng dược liệu khép kín, đạt tiêu chuẩn GACP – WHO mang đến những thảo dược chất lượng nhất.

Quy trình sấy khô sử dụng công nghệ sấy lạnh Nhật Bản không làm mất đi các dưỡng chất trong dược liệu.

Giá thành các dược liệu vô cùng hợp lý, đối với cây huyết dụ chỉ có giá là 120.000 VNĐ/0,5kg. Trên đây là những thông tin về dược liệu cây huyết dụ, hy vọng đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích. Ngoài ra, nếu bạn còn bất cứ thắc mắc hay muốn đặt mua dược liệu hãy liên lạc ngay với Vietfarm thông qua số điện thoại hotline để được hỗ trợ tốt nhất.