Cây cỏ đắng

Cây cỏ đắng được biết đến là một trong những loại thảo dược có nhiều ở nước ta. Vậy loài cây này có những đặc điểm và tác dụng dược lý trong điều trị bệnh gì. Hãy tìm hiểu các thông tin hữu ích về loài cây tuyệt vời này qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn.

Đặc điểm nổi bật

Mỗi loài cây sẽ có những đặc điểm về hình dáng và phân bố khác nhau, cây cỏ đắng cũng vậy. Hãy cùng khám phá những đặc điểm nổi bật của loài cây này ngay sau đây.

1. Những tên gọi khác

Cỏ đắng còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như cây giảo cổ lam, cây cổ yếm, trường sinh thảo, ngũ điệp sâm hay thất diệp đảm. Loài cây này còn có tên khoa học là Gynostemma pentaphyllum. Đây là loài cây thuộc họ bầu bí Cucurbitaceae. 

2. Đặc điểm cây cỏ đắng

Đây là loại cây thân thảo, thuộc họ bầu bí nên chúng có phần thân leo, cây leo được nhờ vào phần tua quấn mảnh ở nách lá. Loài cây này có cây cái và cây đực mọc và sinh trưởng hoàn toàn riêng biệt. 

Lá của cây cỏ đắng là loại lá kép, có màu xanh lục và có hình dạng như các cây chân vịt. Mặt trên của lá khá nhẵn, nhưng người ta vẫn có thể nhìn được các gân lá màu sẫm. Mặt dưới khi sờ vào sẽ thấy phần gân lá nổi rõ, những gân lá được sắp xếp như hình xương cá so le và song song với nhau. 

Đến mùa hoa nở, bạn sẽ nhìn thấy những cụm hoa với nhiều bông hoa nhỏ màu trắng đẹp mắt. Các cánh hoa trong một bông thường tách rời nhau và có hình dạng như những ngôi sao. 

3. Phân bố

Cây cỏ đắng thường sống ở độ cao từ 200-2000 mét, do đó người ta có thể tìm thấy nó tại các vùng đồi núi. Tại Việt Nam, loài cây này thường mọc tại các vùng núi phía Bắc, cụ thể như Lào Cai, Lai Châu hay Hà Giang. 

Trên thế giới, cây cỏ đắng xuất hiện khá nhiều ở Châu Á, trong đó mọc nhiều ở vùng núi phía Nam Trung Quốc, Bắc Triều Tiên và Nhật Bản.  

Dược tính và tác dụng của cây cỏ đắng

Trong Đông Y, cây cỏ đắng là một vị thuốc có vị ngọt đắng, mùi thăm rất dễ chịu, vô độc. Có tác dụng vào các kinh Tỳ, Phế, Tâm và Thận của cơ thể. Khi sử dụng cây này, cơ thể sẽ được thanh nhiệt, giải độc, tăng cường tiêu hóa, dưỡng tâm, an thần hiệu quả. Ngoài ra, người ta còn sử dụng cỏ đắng để trị các bệnh hậu hư nhược, khí hư âm thương, tim loạn nhịp và người hay mất ngủ, người ho có đờm. 

Còn trong y học hiện đại, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong cây cỏ đắng có chứa các hoạt chất giống như nhân sâm. Những hoạt chất này khi được hấp thu sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh và có sức đề kháng tốt nhất. 

Ngoài ra, trong loài cây này có chứa hơn 100 loại saponin, đây là một trong những hoạt chất có tác dụng tăng cường chuyển hóa lipid vô cùng hiệu quả. Sử dụng những bài thuốc có loại dược liệu này, sẽ giúp hạ mỡ máu và ngăn ngừa tình trạng xơ vữa động mạnh ở người già.

Bên cạnh đó, các dưỡng chất khác như flavonoid, phanoside, các khoáng chất, yếu tố vi lượng như mangan, sắt, kẽm và các vitamin sẽ giúp cơ thể người dùng có được sức khỏe, một hệ miễn dịch tốt hơn rất nhiều. Các dưỡng chất tham gia vào tất cả các quá trình chuyển hóa của cơ thể, giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, chống oxy hóa ở các tế bào, giúp cơ thể tràn đầy năng lượng và sức sống. 

Với các dưỡng chất và công dụng tuyệt vời nên người ta thường sử dụng cây cỏ đắng để điều trị một số bệnh lý sau:

• Sử dụng ở bệnh nhân tiểu đường, giúp ổn định đường huyết ở mức hiệu quả nhất.
• Những bệnh nhân mắc các bệnh lý rối loạn chuyển hóa lipid, tăng mỡ máu, tăng cholesterol trong cơ thể.
• Người mất ngủ kéo dài, ngủ không sâu giấc, khó ngủ, trằn trọc.
• Người cơ thể suy nhược, cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, không muốn ăn,
• Người già, những người cao tuổi hay mắc các bệnh rối loạn huyết áp.

Cách sử dụng cây cỏ đắng hiệu quả

Trong các loại sách cổ hay trong dân gian có rất nhiều bài thuốc khác nhau về loài cây này. Tuy nhiên, để mọi người có thể sử dụng loại dược liệu này hiệu quả, dưới đây là các bài thuốc từ cây cỏ đắng hay được áp dụng. 

Bài thuốc giúp tăng cường sức khỏe 

Để tăng cường, cải thiện sức khỏe, các bạn có thể sử dụng bài thuốc từ cây cỏ đắng như sau:

• Sử dụng khoảng 30-50 gram cây cỏ đắng đã được phơi khô, rửa sạch. 
• Sau đó, đem cỏ đắng cho vào ấm, thêm 1 lít nước. Tiến hành đun sôi khoảng 10 phút thì tắt bếp. Sử dụng lượng nước đã nấu uống thay nước hàng ngày. 

Đây là một bài thuốc vừa có tác dụng tăng cường sức khỏe vừa giúp thanh nhiệt, giải độc rất tốt. Để phát huy hiệu quả, mọi người hãy uống vào buổi sáng và buổi trưa sau khi ăn.

Lưu ý: Trong trường hợp bệnh nhân huyết áp thấp, hãy thêm một vài lá gừng tươi để nấu cùng. Như vậy, bài thuốc vừa giúp cải thiện sức khỏe vừa góp phần cải thiện huyết áp cho người dùng. Kiên trì sử dụng trong thời gian dài từ 1-2 tháng, sức khỏe của bạn sẽ tốt lên đáng kể.

Bài thuốc chữa bệnh tiểu đường

Người bị tiểu đường có thể sử dụng bài thuốc từ cỏ đắng khô và cỏ ngọt khô như sau:

• Chuẩn bị cỏ đắng khô 40 gram, cỏ ngọt khô 20 gram. Sử dụng hai nguyên liệu nấu cùng 1 lít nước. 
• Sắc bằng lửa nhỏ, sôi 10 phút thì tắt bếp. 

Lưu ý: Ngoài cách sắc, mọi người có thể chia các nguyên liệu này thành các lượng nhỏ hơn để pha trà. Dù với làm cách nào, mọi người đều có thể uống thay cho nước hàng ngày.

Uống liên tục, kiên trì trong thời gian từ 2-3 tháng, mọi người sẽ thấy hiệu quả nhất định. Lượng đường huyết trong máu sẽ được duy trì ở mức bình thường và cơ thể người dùng sẽ khỏe mạnh hơn rất nhiều.

Bài thuốc chữa mất ngủ

Cải thiện chứng mất ngủ bằng bài thuốc từ cỏ đắng vừa hiệu quả và an toàn nên được rất nhiều người tin dùng. Bài thuốc được thực hiện như sau:

• Chuẩn bị cỏ đắng khô 25 gram, lá sen khô 50 gram, táo mèo 50 gram. Đem các nguyên liệu rửa thật sạch.
• Cho các nguyên liệu đã được chuẩn bị vào ấm, sắc với 1 lít nước. Lấy nước sắc sử dụng như nước trà, uống hàng ngày. 

Lưu ý: Trong ngày đầu tiên sử dụng bài thuốc này, có thể người dùng sẽ mất ngủ, bởi trong cỏ đắng có chứa một lượng chất gây tỉnh táo giống với nhân sâm. Sang ngày thứ 2, thứ 3, mọi người sẽ có được giấc ngủ sâu và ngon. Sử dụng trong vòng 10-20 ngày, chất lượng giấc ngủ của mọi người sẽ được cải thiện đáng kể.  

Những lưu ý khi sử dụng cây cỏ đắng

Để mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất khi sử dụng loại dược liệu này cũng như tránh được những tác dụng phụ không mong muốn, mọi người cần lưu ý một số điều sau:

• Những người có tiền sử huyết áp thấp không nên sử dụng cỏ đắng quá 70 gram trong một ngày. Bởi nó dễ gây tụt huyết áp đột ngột.
• Trong cỏ đắng có chứa lượng hoạt chất saponin cao, nên chúng có tính hoạt huyết rất mạnh. Vì thế, phụ nữ có thai, người đang có con bú không nên sử dụng bất kỳ bài thuốc có loại dược liệu này. 
• Cỏ đắng có tác dụng tăng chuyển hóa trong cơ thể, tăng lực co của các cơ nên khi sử dụng dược liệu này, người dùng sẽ cảm thấy khát nước và khô miệng. Do đó, mọi người nên chú ý uống thêm nhiều nước lọc để giảm cơn khát. 
• Khi sử dụng các bài thuốc từ cỏ đắng, mọi người nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị trước khi sử dụng. Không nên sử dụng bừa bãi tránh các tác dụng phụ không mong muốn. 
• Nên chọn các địa chỉ bán dược liệu uy tín để đặt mua cây cỏ đắng nhằm đảm bảo chất lượng tốt nhất.

Trên đây là bài viết chia sẻ về những đặc điểm nổi bật, công dụng cách dùng cũng như những lưu ý khi sử dụng cây cỏ đắng. Chắc chắn sau bài viết này, mọi người sẽ có thêm thông tin hữu ích về dược liệu này. Từ đó, biết cách sử dụng sao cho hiệu quả mà đảm bảo an toàn.